مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - مقايسه نظريه ذهن در كودكان پرورشگاهي و غير پروشگاهي

چكيده فارسي :

پژوهش حاضر به قصد مقايسه نظريه ذهن در فرهنگ تربيت كودكان پرورشگاهي و غير پروشگاهي طراحي و اجرا گرديد. نظريه ذهن در عمل به كودك ابزار قدرتمندي مي‌دهد تا با آن به اكتشاف، پيش‌بيني و تغيير رفتار ديگران دست بزند. انتظار مي‌رود فرهنگ تربيت در كودكان پرورشگاهي با كودكان غير پرورشگاهي متفاوت باشد؛ كودكاني كه در كنار والدين خود زندگي مي‌كنند، با كودكاني كه بنا به دلايل مختلف از خانواده جدا شده اند و در پرورشگاه‌ها به سر مي‌برند و ممكن است با بسياري از مشكلات از قبيل: اختلالات دلبستگي، كمبود مهارت‌هاي اجتماعي و مشكلات سلامت رواني مواجه شوند در برخي از فعاليت‌هاي عالي شناختي با كودكان غير پرورشگاهي تفاوت داشته باشند. طرح پژوهشي حاضر يك طرح علي – مقايسه‌اي مي باشد. جامعه آماري مطالعه ي حاضر شامل كليه ي كودكان پرورشگاهي و غير پرورشگاهي شهرستان آذرشهر در سال 95 بود. تعداد شركت‌كنندگان شامل 42 نفر به روش نمونه گيري هدفمند در دو گروه 21 نفر كودكان پرورشگاهي و غير پرورشگاهي به شيوه نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند. با استفاده از روش آماري تحليل واريانس چند متغيره تجزيه‌وتحليل داده هاي مزبور صورت گرفت. آزمون ذهن‌خواني از طريق تصوير چشم (RMET) به عنوان ابزار استفاده شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه نمرات نظريه ذهن معنادار است (F(1)=7/54، (P 0/05. با توجه به مقايسه ميانگين در دو گروه كودكان پرورشگاهي و غير پرورشگاهي در سطح معناداري نتيجه مي‌شود كه نظريه ذهن در كودكان غير پرورشگاهي از توان بالاتري برخوردار مي‌باشد. بررسي نتايج آزمون نظريه چشم كودكان نشان داد كه تفاوت معناداري در دو گروه كودكان پرورشگاهي و غير پرورشگاهي يافت مي‌شود كه با توجه به تفاوت ميانگين‌ها به نظر مي‌رسد كودكان پرورشگاهي در نظريه ذهن ضعيف‌تر از كودكان غير پرورشگاهي عمل كرده‌اند.نظريه ذهن پيش نيازي براي درك محيط اجتماعي و لازمه درگيري در رفتارهاي اجتماعي رقابت‌آميز است؛ بنابراين اگر والدين در هنگام صحبت كردن با كودك، حالات ذهني خود و ديگران را توضيح دهند كودكان مراحل رشدي نظريه ذهن را سريع‌تر طي خواهند كرد. به نظر مي‌رسد فرهنگ تربيت در پرورشگاه متفاوت از فرهنگ تربيت در خانواده صورت مي گيرد لذا كودكان پرورشگاهي به دليل عدم تعاملات عاطفي نزديك با والدين و خانواده در اين مقوله تا حدودي ضعيف عمل كرده‌اند.