تحليل ژئوپليتيكي بحران راه ابريشم

پس از حملات مغولان و آشنايي ملل اروپا با شرق دور، امكان كشف راههاي دريايي بوجود آمد و به موازات راه زميني ابريشم، راه دريايي ابريشم نيز شكل گرفت. پس از آن بخشي از تجارت جهاني از مسير راه زميني به راه دريايي انتقال يافت. رقابت ميان بازرگاناني كه در اين مسيرها فعاليت مي كردند به شكل تجاري باقي نماند؛ بلكه جنبه هاي سياسي نيز به خود گرفت. در اين ميان دول اروپايي و در رأس آنها انگلستان از سياست و عملكرد فعالانه اي برخوردار بودند. از اين رو با اعمال فشار بر كشورهاي فعال در مسير راه زميني ابريشم، مسير مذكور را مسدود كرده و با برقراري راه دريايي ابريشم عمده حجم تجارت جهاني را به خود اختصاص دادند. بحران و وضعيت به وجود آمده، با احياء و راه اندازي كانال سوئز تشديد يافت؛ چنان كه راه دريايي ابريشم به طور كامل جايگزين راه زميني آن شد. اين نوشتار در صدد است ضمن بررسي عوامل و زمينه هاي تضعيف راه زميني ابريشم، به اين مسأله بپردازد كه استعمار گران چگونه توانستند بر تجارت در راه دريايي ابريشم تسلط يابند؟ در پاسخ به سؤال مذكور، به اين مدعاي اصلي پرداخته شده است كه: استعمار گران با احياء و راه اندازي كانال سوئز موفق به تسلط بر راه دريايي ابريشم شدند. بررسي اين نكته كه مسأله كوچ يهوديان به فلسطين و نقش رژيم اشغالگر صهيونيستي در حفظ كانال سوئز از جمله اهداف استعمار در همين راستا بوده است؛ از جمله دستاوردهاي اين پژوهش است.