نماد و هندسه در حكمت اسلامي و تبلور آن در مساجد

بسياري از شاعران و نويسندگان در اشعار و حكايات خود، از مفاهيم عميق و انديشه هاي بلند عرفان اسلامي و حكمت الهي ايران باستان بهره گرفته اند. هنرمندان مسلمان نيز از اين خوان نعمت بي نسيب نبوده، آن ها هم از جلوه هايي رمز گونه از حكمت و عرفان ايراني – اسلامي را در آثار هنري خويش به طرق مختلف نظير استفاده از نماد و هندسه متجلي نموده اند. هندسه چه به عنوان علم نظري و چه عملي همواره جايگاه والايي نزد متفكران داشته و با ورود نماد، نوع نظري آن بالاتر از ساير علوم دانسته مي شده و وسيله اي براي پالايش روح و سبب جدا شدن از ماده و تعلقات جهان محسوس و موجب توجه به عالم بالا ميشده است. در معماري اسلامي نيز، مسجد به عنوان مكاني كه فرصت مي دهد تا احساسات و عواطف و تعلقات و پيوند هاي معنوي آدميان، هم در مقياس فردي و هم در مقياس اجتماعي به ژرفا برده شود، قابل توجه است و در اين پژوهش مورد بررسي قرار گرفته است. اين مقاله با هدف بررسي نماد و هندسه ي فضايي در مساجد و نمايان كردن تاثير حكمت ديني بر روند طراحي اين مكان ها تنظيم شده است. جهت بررسي واضح تر مطلب ميدان نقش جهان اصفهان همراه با مسجد امام انتخاب شده و پس از بررسي حكمت نظري اسلام، به تاثير آموزه هاي ديني بر هندسه و نماد هاي اين فضا پرداخته مي شود.