مقايسه استراتژي هاي خودتنظيمي، انگيزشي و كنترل افكار دانش آموزان دوره متوسطه به تفكيك سطح توانايي و جنسيت

مقدمه و هدف: اهميت استراتژي هاي انگيزشي و خودتنظيمي و تاثير آنها در پيشرفت تحصيلي سبب شده تا نظريه پردازان شناختي از آنها به عنوان پشتوانه هاي اساسي درگير شدن فرد در چرخه يادگيري تعريف كنند. هدف از پژوهش حاضر مقايسه استراتژي هاي انگيزشي، خودتنظيمي و كنترل افكار دانش-آموزان به تفكيك سطح توانايي و جنسيت آنان بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر، يك مطالعه توصيفي بود. نمونه آماري شامل 146 دانش آموز دختر و پسر (75 دختر و 71 پسر) مقطع دبيرستان شهرستان كاشان بود كه به صورت در دسترس انتخاب شدند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه راهبردهاي انگيزشي و خودتنظيمي براي يادگيري (پينتريچ و ديگروت، 1990)، پرسشنامه كنترل فكر (ولز و ديويس، 1994) و استفاده از نمره معدل پيشرفت تحصيلي دانش آموزان بود. داده هاي مربوط به راهبردهاي شناختي، فراشناختي و كنترل افكار دانش آموزان دختر و پسر با معدل بالا و پايين از طريق آزمون T و تحليل واريانس توكي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج: يافته ها نشان داد بين دختران و پسران در زمينه استفاده از راهبردهاي انگيزشي، شناختي و خودتنظيمي تفاوت وجود نداشت و در استفاده از اين راهبردها تا حدي مشابه هم عمل مي كنند. همچنين، ميانگين نمرات خودكارآمدي، ارزش گذاري دروني و راهبردهاي شناختي دانش آموزان با معدل بالا در سطح 0/00 P به طور معني دار بيش از ميانگين نمرات متغيرها در دانش آموزان با معدل پايين است. به علاوه، نتايج آزمون T مشخص كرد دانش آموزان با معدل پايين به طور معناداري بيشتر از راهبرد پرت كردن حواس استفاده مي كنند (T= 2/24, P 0/02). نتيجه گيري: در فرايند تعليم و تربيت فراهم ساختن زمينه هاي لازم براي عملكرد موفقيت آميز هر دو جنس دختر و پسر با ارتقاي دانش بياني، عملي و شرطي راهبردهاي شناختي و فراشناختي ضروري به نظر مي رسد.