ارزيابي خشكسالي براساس شاخص تركيبي (مطالعه موردي: شهرستان اصفهان)

خشكسالي عبارت است از يك دوره ممتد كمبود بارش كه منجر به صدمه زدن به انواع مصرف كنندگاه آب به ويژه بخش كشاورزي و كاهش عملكرد آنها مي شود. پديده خشكسالي از جمله بلايايي است كه آن را بايد بدون امكان پيش بيني تلقي نمود. اين حادثه با ديگر حوادث طبيعي از قبيل سيل، زلزله، طوفان و غيره بنا به عللي تفاوت دارد. نخست اينكه اين پديده به كندي شروع مي شود و تاثير آن بتدريج و در يك دوره زماني نسبتا طولاني در بخش هاي مختلف منابع آب، كشاورزي، اجتماعي، اقتصادي و زيست محيطي ظاهر مي شود. از سوي ديگر تعيين دقيق زمان شروع و خاتمه اين پديده تا حدودي مشكل است كه با توجه به اين ويژگي اغلب خشكسالي را پديده اي خزنده توصيف مي كنند. شاخص هاي مختلفي كه براي ارزيابي خشكسالي مانند SPI، PDSI، SWSI طراحي شده است كه براساس يكي از انواع خشكسالي هاي هواشناسي، هيدرولوژي يا كشاورزي مي باشد. هدف از اين مقاله بررسي و ارزيابي شاخص هاي خشكسالي موجود و ارائه يك شاخص يكپارچه كه در برگيرنده عوامل اصلي خشكسالي است، مي باشد. به دليل موقعيت حساس شهرستان اصفهان در فلات مركزي ايران، اين منطقه به عنوان منطقه مطالعاتي انتخاب گرديده است. به دليل خشكسالي هاي پي در پي در طي دهه هاي اخير اين منطقه به عنوان مطالعه موردي انتخاب شده است. در طراحي شاخص يكپارچه از تلفيق لايه هاي استاتيكي و ديناميكي استفاده شده است. لايه هاي استاتيكي شامل كاربري زمين، شيب و جنس خاك حوضه و لايه هاي ديناميكي شامل بارش، دماي ميانگين، آب سطحي دردسترس، آب زيرزميني دردسترس، كيفيت آب زيرزميني و سطح زيركشت مي باشد. در نهايت با وزن دهي به لايه هاي مختلف و با استفاده از GISميزان شدت خشكسالي در طول سال هاي مختلف و نيز در بخشهاي مختلف شهرستان تعيين گرديد.