رهنمودهايي براي طراحي مدارس دوره ابتدايي با رويكرد انعطاف پذيري

شرايط محيطي خصوصاً در سنين كودكي و نوجواني در ميزان فراگيري فرد تاثيرگذار است؛ زيرا احساس نزديكي بيشتري نسبت به خود و ديگران دارد كه سبب ايجاد حس اطمينان و تعلق خاطر در او مي گردد. شرايط محيط فيزيكي مدارس به دليل گذران ساعتهاي زيادي از طول روز كودكان در آن يك عامل مهم تاثيرگذار بر فراگيري كودكان مي باشد. يكي از مسايل مهمي كه اخيرا در طراحي فضاهاي آموزشي به آن پرداخته شده، موضوع انعطاف پذيري فضاي معماري است. انعطاف پذيري معماري، يعني پاسخگو بودن معماري به نيازهاي جديد، ضرورتي است كه باعث پايداري و كارايي بيشتر بنا در طول زمان مي شود. در يك دسته بندي كلي انعطاف پذيري معماري در سه مقياس خرد، مياني و مقياس كلان مطرح مي باشد. انعطاف پذيري در فضاهاي آموزشي دوره ابتدايي اغلب به دليل افزايش تعداد كاربران، تغيير در روشهاي آموزشي و يا تغييرات فضايي لازم براي انجام فعاليت هاي جديد در فضا مورد نياز مي باشد. براين اساس معماري انعطاف پذير اين فضاي آموزشي بايد قابليت انطباق بر عملكردها و رفتارها و فعاليت هاي مختلف، قابليت گسترش، قابليت تفكيك فضايي، قابليت تلفيق و قابليت تغيير و تبديل در آينده را دارا باشد. در اين مقاله تلاش شده است تا اصول مهم در طراحي فضاهاي آموزشي كودكان دوره ابتدايي در مقياس خرد و مياني ارائه شوند. روش اين پژوهش با شيوه توصيفي تحليلي و گردآوري مطالب با روش مطالعه متون داخلي و خارجي بوده است. به صورت خلاصه مي توان چندعملكردي كردن فضاها، زنده كردن مسيرهاي ارتباطي، ايجاد فضاهاي فعال در مجموعه، ارتباط ميان درون و بيرون، سياليت فضايي، امكان تخصيص مجدد فضاها، ايجاد كلاسهاي درس انعطاف پذير به وسيله محدوده بندي، شكل و سازماندهي و چيدمان را به عنوان راهكارهاي طراحي انعطاف پذير در مدارس دوره ابتدايي بيان نمود.