بررسي تطبيقي معراج حضرت رسول در نقاشي ديواري بقعه آقا سيدنصير چلارس املش با اثر سلطان محمد در نگارگري ايراني

نقاشي ديواري و تصويرگري از ابتدايي ترين و تاثير گذارترين ابزار براي ارتباط با پيرامون و مانايي در دنيا بوده است.ايران با ظرفيت بالاي انديشه هاي فلسفي و هنري از دير باز مهد هنر بوده است. گيلان نيزيكي ازكهن ترين فرهنگهاي اين سرزمين است كه نقاشي در اين سرزمين بر ديوارهاي بقاع به دلايل تاثير تبليغات مذهبي و نذر از جانب مردم به وفور مشاهده مي شود. پيش فرض اين پژوهش بر اين بوده است كه تصاوير موجود در بقاع متبركه داراي وجوهات مشترك زيادي هستند.و در اين پژوهش سعي بر آنست كه با مطالعات ميداني و كتابخانه اي دلايل روي اوردن نقاشان به نقاشي ديواري در دوره اي و وجود بقاع بسيار در گيلان و شيوه نقاشي ،شخصيت پردازي ،و رنگ اميزي و مضامين نقاشيها به بازنمايي آن پرداخته و با يكي از آثار نگارگري ايراني اثر سلطان محمد در موضوع مشترك معراج و نقاشي ديواري در بقعه آقا سيد نصير چِلارَس املش تطبيق داده و بتوان به اشتراكات و اختلافات دو هنر نقاشي ايراني و ديوار نگاري بقاع پي برد. سوال پژوهش اينست:آيا نقاشي ديواري بر نگارگري تاثير گذاشته است يابرعكس . و سوال ديگر اينكه در اين تاثير چه چيزهايي متاثر از ديگريست . بر اساس يافته هاي اين پژوهش : دراينجا كه مضمون نقاشي يكيست و هردو در يك سرزمين اتفاق افتاده است.از انجاييكه قدمت نگارگري در ايران به قبل از اسلام برميگردد به گونه اي كه كتاب ارژنگ ماني داراي تصويرهاي نگارگري بوده است و آثار به جاي مانده از دوران ساساني نيز موجود است .ولي ديوارنگاري بقاع همزمان با دوره صفويه و اشاعه شيعه اثني عشري براي حفظ مضامين مذهبي بر ديوارهاي بقاع نقش بسته است.و نقاشان نگارگر مكتبهاي مختلف را پشت سر نهاده اندو نقاشان بقاع به دليل ارتباط نزديك وآمد و شد به قزوين از هنرمندان نگارگر قزويني تاثير پذيرفته اند. و در پاسخ به پرسش دوم يافته پژوهش اينست كه اين تاثير به گونه اي بوده است كه در كليات و مضمون ديوار نگاري متاثربوده است.و نقاشيهاي بقاع به مراتب خام تر و ابتدايي تر تصوير شده اند.و نگارگري براي دربار وفرادست با ابعاد كوچك بوده است اما ديوارنگاري براي افراد فرودست جامعه در ابعاد بزرگ به اجرا در مي آمده است.