اثر ارتفاع محل كشت بر پارامترهاي تبديل دو رقم بومي (’طارم هاشمي‘) و اصلاح‌شده (’شيرودي‘) برنج در شرايط اقليمي مازندران

اين آزمايش با هدف بررسي اثر ارتفاع محل كشت بر پارامترهاي تبديل دو رقم بومي (’طارم هاشمي‘) و اصلاح شده (’شيرودي‘) برنج در سه منطقه از استان مازندران شامل مزارع بابلسر با ارتفاع پايين (21- متر)، مزارع آمل با ارتفاع متوسط (24 متر) و مزارع پل‌سفيد با ارتفاع بالا (625 متر) در سال 1393 اجرا شد. سه آزمايش به طور مجزا در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار اجرا گرديد. پارامترهاي تبديل برنج در آزمايشگاه كيفيت بذر موسسه تحقيقات برنج مازندران (آمل) اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه اثر ميانگين دما هوا ناشي از اقليم‌هاي متفاوت محلي بر برخي از صفات همچون درصد راندمان تبديل، درصد گچي، درصد دانه سالم و خرده معني دار شد. رقم ’طارم هاشمي‘ نيز (به‌ترتيب با 8 /5 و 9 /2 درصد دانه خرده و دانه گچي) شرايط بهتري نسبت به رقم ’شيرودي ‘(به‌ترتيب با 2/ 10 و 7/ 11 درصد دانه خرده و دانه گچي) تحت اقليم‌هاي متفاوت نشان داد. مزارع منطقه پل سفيد كمترين ميزان گچي و دانه خرده (به‌ترتيب 4 /3 و 4 /5 درصد) و بيشترين مقدار دانه كامل و راندمان تبديل (به‌ترتيب 4 /70 و 65 درصد) را بين سه منطقه مورد مطالعه داشتند كه علت آن را مي‌توان به وقوع ميانگين دماي هوا پايين‌تر در طول مرحله زايشي به‌خصوص مرحله پر شدن دانه نسبت داد. بنابراين، از نتايج به دست آمده در اين مطالعه مي‌توان براي اتخاذ تصميمات مديريتي مناسب جهت كاهش حداقلي ضايعات تبديل استفاده نمود.