ارزيابي مزرعه‌اي برنج تراريخته و غيرتراريخته از جنبه تأثير بر سلامتي انسان و محيط زيست با استفاده از مدل‌هاي ارزيابي چرخه حيات (LCA)

انتشار آلاينده‌هاي زيست‌محيطي يكي از نگراني هاي عمده جهاني به شمار مي رود كه بخشي از آن ناشي از مصرف نهاده‌هاي شيميايي است. از اين‌رو، كاشت گياهان تراريخته راه‌كاري براي كاهش اثرات سوء بر سلامتي انسان و محيط زيست محسوب مي‌شود. لذا، در اين پژوهش با استفاده از ارزيابي چرخه حيات به اثرات ارقام برنج تراريخته و غيرتراريخته بر سلامتي انسان و محيط زيست پرداخته شد. در اين مطالعه 8 لاين تراريخته منتج از تلاقي برگشتي نعمت و خزر با لاين تراريخته طارم مولايي به‌همراه ارقام والد غيرتراريخته تحت استاندارد پروتكل ايمني زيستي در سه منطقه ايزوله شده در شمال كشور ايران در سال‌ 1395 كشت شدند. براي ارزيابي چرخه حيات، ابتدا نتايج هر منطقه جداگانه آناليز شد كه به‌علت عدم اختلاف فاحش گروه‌هاي تأثير و شاخص‌ها در مناطق مختلف، ميانگين نتايج سه منطقه ارائه شد. نتايج نشان داد كه كاهش مصرف حشره‌كش‌ها در ارقام تراريخته به استفاده كمتر از نيروي انساني، ادوات و ماشين‌آلات و سوخت منجر شد كه نتيجه آن نيز كاهش مصرف انرژي و انتشار گازهاي گلخانه‌اي از ساخت و حمل و نهاده‌ها و كاربرد در طي عمليات زراعي بود. علاوه بر اين، تمامي گروه‌هاي تأثير داراي اثر سوء بر سلامتي انسان و محيط زيست در توليد ارقام تراريخته كمتر از ارقام غيرتراريخته بودند كه مهم‌ترين گروه‌هاي شامل: Non-renewable energy، Global warming، Aquatic eutrophication، Aquatic acidification، Terrestrial acid/nutri، Land occupation، Terrestrial ecotoxicity، Aquatic ecotoxicity، Ozone layer depletion، Ionizing radiation، Respiratory inorganics، Respiratory organics، Cumulative Energy Demand، Ecological footprint، Greenhouse Gas Protocol، Water footprint، Non-carcinogens و Carcinogens بودند. بنابراين، طبق يافته‌هاي اين پژوهش مشاهده شد كه ميزان انتشار آلاينده‌هاي زيست‌محيطي ارتباط مستقيم با مصرف نهاده‌ها و شيوه مديريت مزرعه دارد.