استفاده از مدل WEAP جهت ارزيابي سناريوهاي مختلف مديريتي تحت شرايط تغيير اقليم 2 كاربرد مدلسازي براي حوضه آبريز اهرچاي

با توجه به محدوديت منابع آب در كشور، استفاده و بهره¬روي كارامدتر از اين منابع، بيش از پيش ضرورت دارد. هدف اصلي تحقيق حاضر، بررسي و ارزيابي عملكرد سناريوهاي مختلف مديريتي در حوضه آبريز اهرچاي، تحت شرايط تغيير اقليم مي¬باشد. طي مقاله شماره 1 اين تحقيق، نحوه توليد متغيرهاي ورودي هواشناسي در شرايط تغيير اقليم و استفاده از آنها جهت مدلسازي بارش- رواناب، تخمين مقادير نياز آبي محصولات و مديريت بهينه منابع آب و خاك تشريح شده است. طي اين مقاله كاربرد مدلهاي بكارگرفته شده در حوضه آبريز اهرچاي و نتايج اجراي مدلهاي مختلف، ارائه مي¬گردد. نتايج اجراي مدل GCMتحت سناريوهاي انتشار گازهاي گلخانه¬اي A1B، A2 وB1 نشان داد كه در دوره 2030-2011 و تحت اثر سناريو اقليميA1B، متغير بارش به مقدار 3/5 درصد كاهش و دماي حداقل و حداكثر به ترتيب 6/3 و 6/0 افزايش خواهد يافت. تغييرات اين متغيرهاي هواشناسي در پي وقوع سناريوهاي A2 , B1 نيز وضعيت مشابهي داشته است. نتايج مدل IHACRES براي تخمين مقادير جريان ورودي به مخزن طي سالهاي 2011-2009، حاكي از دقت قابل قبول مدل در مرحله واسنجي (ضريب تعيين 6/0) بوده است، در نتيجه پس از صحت¬سنجي مدل، مقدار رواناب براي دوره¬هاي آتي تحت اثر سناريوهاي اقليمي پيش¬بيني شد. همچنين اعمال روش بهينه¬سازي در بهره¬برداري از مخزن و توزيع آب بين محصولات، طي سال¬هاي 2011 تا 2014 منجر به كاهش 23 درصد رهاسازي از مخزن و افزايش 28 درصد سود سيستم گرديد. در ادامه، با كمك مدلهاي بهينه¬سازي، سطوح كشت بهينه در دوره¬هاي آتي محاسبه و مقادير اين سطوح براي برنامه¬ريزي مناسب در بخش تخصيص به مدلWEAP وارد شدند. با توجه به سناريوهاي مختلف تغيير اقليم و مديريتي كه در اين مدل اعمال شدند، بهترين گزينه توسط AHP مشخص شد. در اين راستا استفاده از سطوح كشت بهينه، روش آبياري نوين و كاهش مصرف سرانه شرب به عنوان بهترين گزينه مديريت عملي كه بيشترين مقدار از اعتمادپذيري كمي و زماني را نشان مي¬دهد معرفي شد.