برهمكنش بينگونهاي درختان كهور ( Prosopis cineraria ) و گونه هاي همراهش در منطقهحفاظت شده بارچاه استان هرمزگان

Interspecific interactions of mesquite (Prosopis cineraria) and its accompanying species in Barchah protected area, Hormozgan province

روابط متقابل بين گياهان )اثر تسهيلكنندگي يا رقابتي( از موضوعات مهم در بومشناسي فردي و گروهي بوده كه با استفاده از تحليل الگوي مكاني قابل بررسي است. اين پژوهش با هدف مطالعه روابط بينگونهاي درختان كهور ( Prosopis cineraria ( و گونههاي مهم همراهش در ناحيه رويشي خليج و عماني انجام شد. براي اين منظور، 077 متر( در منطقه حفاظت شده بارچاه در استان هرمزگان انتخاب شد. × قطعهنمونهاي با مساحت 94 هكتار ) 077 اين قطعه نمونه پوشيده از درختان كهور به عنوان گونه اصلي و دو گونه آكاسياي چتري ) Acacia tortilis ( و دهير ( Lycium shawii ( به عنوان گونههاي همراه در زيراشكوب بود. علاوه بر ثبت موقعيت مكاني همه 944 پايه، دو قطر بزرگ و كوچك تاج و ارتفاع آنها اندازهگيري شد. تحليل الگوي نقطهاي با استفاده از شكل دومتغيره تابع همبستگي جفتي ) )r(g (، شاخص K2 ( )r(K2 ( و تابع همبستگي نشاندار ) )r(mmk ( انجام شد. ميانگين مساحت تاج و ارتفاع 6 متر( نشان دادكه كهور در آشكوب بالاتر نسبت به آكاسياي چتري )به / 33 مترمربع و 4 / درختان كهور )به ترتيب 6 3 متر( قرار داشت. آزمون كولموگروف اسميرنوف / 4 مترمربع و 9 / 3 متر( و دهير )به ترتيب 0 / 33 مترمربع و 9 / ترتيب 4 نيز بيان كرد كه توزيع گياهان بطور معنيداري )در سطح 5 درصد( ناهمگن بود. نتايج تحليل الگوي مكاني نشان داد 9 متر برهمكنش بين / 3 متر و كهور با دهير تا فاصله 5 / كه درختان كهور با آكاسياي چتري تا مقياس فاصلهاي 5 9 متر روابط متقابل مثبت داشت. علاوه بر / گونهاي مثبت دارند. همچنين كهور با هر دو گونه همراهش تا فاصله 5 اين، نتايج تابع همبستگي نشاندار بيانگر تاثير مثبت كهور بر ويژگيهاي زيستسنجي آكاسياي چتري، دهير و هر دو گونه بود. به طور كلي، نتايج نشان داد كه گونه كهور تاثير تسهيلكنندگي بر گونههاي مهم همراهش در منطقه مورد مطالعه داشته و اين برهمكنش بر ويژگيهاي زيستسنجي آنها تاثير مثبت داشته است.

Interactions among plant species (facilitation or competition) are of important subjects in aut- and synecology that are investigated by spatial pattern analysis. This research was aimed to study interspecific interactions of mesquite (Prosopis cineraria) and its accompanying species in Khaliji Omanian vegetation zone, Iran. For this purpose, a 49-ha plot (700 پ~ 700 m2) was selected in Barchah protected area, Hormozgan province. The plot was covered by mesquite trees as the main species and two species of umbrella thorn (Acacia tortilis) and desert thorn (Lycium shawii) as accompanying species in the understory. In addition to registration of spatial position of all 498 individuals, two large and small crown diameter and plant height were also measured. Point pattern analysis was performed by bivariate forms of pair correlation function (g(r)), K2 index (K2(r)), and mark correlation function (kmm(r)). Mean crown area and height of mesquite (33.6 m2 and 6.9 m, respectively) showed that it was in the overstorey according to umbrella thorn (23.9 m2 and 3.4 m, respectively) and desert thorn (8.7 m2 and 2.4 m, respectively). Kolmogorov-Simonov test also revealed that distribution of the plants was significantly heterogeneous (ƒ؟=0.05). The results of spatial pattern analysis showed that mesquite had positive interspecific interaction with umbrella thorn up to spatial scale of 3.5 m and with desert thorn up to 4.5 m distance. Moreover, mesquite had positive interspecific interactions with both species up to 4.5 m distance. In addition, the results of mark correlation function indicated positive effect of mesquite on biometric characteristics of umbrella thorn, desert thorn and both species. In general, the results showed that mesquite had facilitative effect on its accompanying species in the study area and this interaction had positively influenced their biometric characteristics.