تحليل و تبيين حق دسترسي به آموزش رايگان در نظام آموزشي ايران

حق دسترسي به آموزش رايگان به عنوان يكي از حقوق اساسي دانش آموز در قوانين رسمي ايران به طور صريح شناسايي شده است. با اين وجود، به صورت دقيق و روشن در منابع حقوقي و تربيتي مورد تفسير قرار نگرفته است. از اين رو، اين مقاله به تحليل و تبيين حق دسترسي به آموزش رايگان در نظام آموزشي ايران مي‌پردازد ‌ تا از اين طريق مسوليتهاي سياستگذاران و كارگزاران تربيتي به روشني تعريف گردد. نتايج تحليل پيشينه مربوطه حاكي از آن است كه آموزش رايگان شامل آموزش، تربيت بدني و هنر حقّي است همگاني و همۀ مردم ايران از هر قوم و قبليه و يا با هر دين و مذهبي كه باشند از اين حق برخوردارند. عواملي مانند سن، نژاد، مذهب و ساير عوامل مميزه تأثيري در حق اساسي نداشته و دولت موظف است در هر نقطه از كشور وسايل و لوازم اجراي اين حق را فراهم نمايد. از ديگر ملزومات اين حق و با توجّه به اصول ديگر قانون اساسي تساوي همۀ مردم در برخورداري از امكانات آموزش و پرورش، تربيت بدني و هنر رايگان است. به اين معني كه مسؤولين و سياستگذاران تربيتي بايستي در تمام مناطق ايران امكان اجراي اين حق را به صورت مساوي براي همۀ مردم ايران فراهم نمايند. در نتيجه تقسيم منابع آموزشي بايستي به گونه‌اي باشد كه همۀ مردم در همۀ مناطق آموزش و پرورش رايگان، تربيت بدني رايگان و آمو.زش هنر رايگان در دسترس داشته باشند.