احوال و آثار مصنّف الحاوي الصغير، شيخ عبدالغفار قزويني

چكيده: از جمله علماي برجسته ي فقه شافعي كه صاحب اثر به نام و مورد توجه به زبان عربي بوده اند، شيخ نجم الدين عبدالغفار بن عبدالكريم قزويني شافعي است كه قول وي مورد اعتناي علماي مذهب بوده. اين پژوهش به بررسي زندگاني و احوال و آثار شيخ قزويني پرداخته و در ميان معدود آثار به جا مانده از وي، بر كتاب الحاوي او متمركز گشته است. نويسنده ي مقاله با تكيه بر مطالعات ميداني و مقايسه ي به دست آمده ها از منابع موجود، تا حدودي به زندگاني صاحب الحاوي پرداخته و چون در مورد زندگاني وي، خصوصا سال هاي ولادت، رشد، و تحصيل او اطلاعات زيادي در دست نيست، سعي برآن بوده تا به وسيله ي قرائن به برخي نتائج درباره ي حيات علمي اين دانشمند ذي اثر دست يافت. مشهورترين اثر شيخ قزويني، الحاوي است كه پس از نگارش، در مدارس مورد توجه علماي طراز اول و مدرسان و طلاب قرار گرفته، مورد تاييد علماي مذهب و معتمد ايشان بوده است، تا جايي كه شروح و تعليقات و حواشي بسياري برآن نوشته شده و با مهمترين كتب مذهب شافعي مقارنه شده است. اين اثر كه به زبان عربي و در كمال ايجاز و فصاحت نگارش يافته است به بهترين شيوه و با كمترين الفاظ، بيشترين معاني را ارائه داده و از آنجا كه اثر عالمي مشهور و مقبول همگان بوده، مورد تحسين علماي هم عصر و بعد از خود قرار گرفته است.