بازتاب فرهنگ ايراني و اسلامي در «كامل الصناعة الطبية» اثر «مجوسي اهوازي» (با تكيه بر محتوا و اساليب زباني اين كتاب)

با توجّه به حديث شريف «العلمُ علمان؛ علم الأبدان وعلم الأديان» مي توان به خوبي ارزش علم طب را از نظر دين اسلام درك كرد. دانش پزشكي به عنوان يكي از رشته هايي كه همواره مورد نياز همه انسان ها است و سابقه اي به قدمت آفرينش آدمي دارد، رشد چشمگير خود را مرهون مسلمانان و به ويژه ايرانيان است كه از قرن دوم هجري به ترجمه كتاب هاي پزشكي ساير تمدن ها پرداختند و در كنار آن، خود نيز تاليفات ارزشمندي را در اين زمينه انجام دادند. در پژوهش فراروي تلاش شده تا با روش توصيفي، كتاب «كامل الصناعة الطبية» اثر «علي بن عباس مجوسي اهوازي» پزشك ايراني الاصل قرن چهارم هجري را از نظر سبك زباني و شيوه نگارشي مورد بررسي قرار دهد. پس از خوانش اين اثر چنين استنباط شد كه بارزترين ويژگي هاي زباني اهوازي در نگارش اين اثر عبارتند از آغاز كلام با لفظ «أمّا»، استفاده مكرّر از اسلوب شرط، الفاظ دال بر معناي تعليل و نتيجه گيري، عطف كردن عبارات كوتاه به يكديگر، ارائه توضيحات زياد و بيان صفات مكرّر براي يك پديده، استفاده فراوان از اسلوب افعل تفضيل، توجه به زبان و فرهنگ فارسي. شايان ذكر است كه ماهيت علمي اين كتاب از يك سوي و ايراني بودن نويسنده آن از سوي ديگر سبب گرايش وي به گزينش اينگونه اساليب زباني و نيز آوردن واژگان فارسي و معرّب شده است. ناگفته نماند كه با بررسي محتواي اين اثر به ويژه در قسمت پندنامه و نيز توجّه به خواص آن دسته از خوراكي هايي كه در قرآن نيز بر ارزش غذايي و درماني آن ها تاكيد شده است، مي توان تاثيرپذيري وي از تعاليم اسلامي را به خوبي مشاهده كرد.