سرمايه اجتماعي زنان و توسعه شهري در استان همدان

حركت در مسير صحيح دست­يابي به توسعه همه جانبه، الزامات ، مقدمات و بسترهاي خاص خود را مي­طلبد. تلاش در جهت افزايش سرمايه اجتماعي به عنوان مفهومي كه از دهه 1980 به بعد، به عنوان يكي از بسترهاي مناسب توسعه صورت گرفته نيز در همين راستا مي باشد. اغلب مطالعات و پژوهش­ها نيز بر تاثيرات و پيامدهايِ مثبت آن صحه گذارده­اند. نگارندگان اين پژوهش كار را با اين فرضيه اساسي كه سرمايه اجتماعي با ميزان توسعه­يافتگي شهرها ارتباط دارد، آغاز نمودند. براي آزمون اين فرضيه استان همدان مد نظر قرار گرفت. استان همدان، مشتمل بر 9 شهرستان است. جهت آزمون فرضيه ، با تكيه بر پژوهش­هاي انجام شده در رابطه با سطح توسعه­يافتگي شهرستان­هاي استان همدان، دو شهرستان برتر و دو شهرستان محروم تر، كه به ترتيب عبارتند از؛ همدان و تويسركان در سطح بالا و كبودرآهنگ و فامنين در سطح پايين، گزينش شده­اند. همچنين كمبود پژوهش­هاي مختص به زنان و شهر و غفلت نسبت اين طيف از جامعه كه نيمي از جمعيت فعال جامعه را تشكيل داده­اند، پژوهشگران را نسبت به تمركز بر اين قشر ترغيب نمود. در واقع اين پژوهش با هدف بررسي ارتباط سرمايه اجتماعي زنان و سطح توسعه­يافتگي شهرستان­هاي همدان، انجام پذيرفته است. پژوهش مبتني بر استراتژي كمي بوده و از نظر روش اسنادي-پيمايشي مي­باشد. ابزار گردآوري اطلاعات در زمينه سنجش سرمايه اجتماعي زنان پرسش­نامه­اي است كه سرمايه اجتماعي را در چهار بعد شبكه روابط و پيوندهاي اجتماعي، اعتماد، تعامل اجتماعي و كنش­هاي ياريگرانه مورد سنجش قرار مي­دهد. حجم نمونه با استفاده از فرمول شارل كوكران در مجموع برابر 384 به دست آمده است. نتايج پژوهش نشانگر همبستگي معنادار و مثبت سرمايه اجتماعي زنان و توسعه شهريست. در اين ميان همبستگي معنادار و مثبت ابعاد شبكه روابط و پيوندهاي اجتماعي و كنش­هاي ياريگرانه با رتبه بندي توسعه شهرها نيز مورد تاييد قرار گرفت. همچنين بين سرمايه اجتماعي زنان و پايگاه اجتماعي، اقتصادي و طبقه ذهني آنان رابطه معنادار وجود دارد.