احساس امنيت در تجربه زنان از تاكسي

احساس امنيت اجتماعي از جمله شاخص‌هاي كيفي توسعه جوامع است كه در مورد زنان به توجه جدي نياز دارد چراكه زنان به دليل جايگاه قدرتي و هويت اجتماعي خود همواره كمتر از مردان احساس امنيت دارند. اين توجه در كلانشهري چون تهران، با توجه به ابعاد فضاي شهري و ميزان جمعيت آن، به‌طور مضاعف احساس مي‌شود. هدف از اين پژوهش، تبيين و تفسير احساس امنيت زنان در سفرهاي روزانه شهري با استفاده از تاكسي براساس روايت خود آنان از تجارب زيسته‌شان است. روش مورد استفاده كيفي است و با استفاده از روش تحليل تماتيك، متن مصاحبه زنان در فرايند سه مرحله‌اي كدگذاري، تجزيه و تحليل و تفسير مورد بررسي قرار گرفته است. اين روايت‌‌ها از طريق تكنيك مصاحبه نيمه‌ساختاريافته از 33 نفر از زنان تهراني جمع‌آوري شده است كه با روش نمونه‌گيري نظري انتخاب شده‌اند. در دسته‌بندي مضامين دريافتي از روايت‌هاي زنان – به‌طور مشخص در ارتباط با فضاهاي شهري - مي‌توان به دو مضمون اصلي عوامل محيطي/ فيزيكي و راهبردهاي انتخابي اشاره كرد. بر اين اساس، احساس امنيت زنان در تاكسي با كنترل‌هاي رسمي (نظارت‌هاي نهادي) و غيررسمي (عوامل طبيعي همچون روشنايي هوا و ميزان جمعيت و طول مسير، آشنا بودن با محيط و...) و از طريق گزينش‌‌ها و راهبردهاي فردي آنان تحت تاثير قرار مي‌گيرد. براساس نتايج به دست آمده از روايت‌هاي زنان، انتخاب اين راهبردها بر پايه تجارب قبلي خود زنان و تجارب دوستان و آشنايان و تحت تاثير رسانه‌‌ها بوده است. در خصوص ميزان احساس امنيت، تاكسي نسبت به ساير وسيله‌‌ها در تردد‌هاي روزانه زنان داراي اهميت بيشتري است چراكه محدوديت‌هاي زماني، موقعيتي و جغرافيايي مترو و اتوبوس و دسترسي آسان به تاكسي، الزام استفاده از اين وسيله را ايجاب مي‌كند. اما كنترل‌هاي كمتر و همچنين تجارب ناامني در پيوند با متغير جنسيت، فضاي تاكسي را براي زنان فضايي توأم با ترس و نگراني مي‌كند. بنابراين تاكسي‌هاي شخصي با كمترين ميزان نظارت رسمي داراي كمترين ميزان احساس امنيت در مقايسه با ساير وسيله‌هاي حمل و نقل عمومي براي زنان است.