تعيين و اولويت‌بندي مولفه‌هاي روان‌شناسي محيط در طراحي فرهنگ‌سراي زنان جوان (رويكرد پژوهش تركيبي)

مسأله اصلي مطالعه اين است كه چگونه مي‌توان فرهنگ‌سرايي را طراحي نمود كه زنان جوان براي آگاهي اجتماعي و سياسي جذب آن شوند؟ در مرحله اول با روش كتابخانه‌اي و مراجعه به سه فرهنگ‌سرا، شش متغير موثر بر طراحي فرهنگ‌سرا مشخص شدند؛ متغيرها شامل حضور افراد در سنين و قشرهاي مختلف، محوطه‌سازي مركز گفتمان، نوع فعاليت‌ها و فضاي عملكردي مركز گفتمان، موقعيت مكاني و ميزان دسترسي مركز گفتمان، نماي داخلي و خارجي مركز گفتمان و سر در مركز گفتمان بودند. در اين مطالعه از رويكرد پژوهش تركيبي استفاده شده و تحقيق، در دو مرحله انجام گرفته است؛ در مرحله اول بر اساس روش پژوهش كيفي داده‌بنياد از طريق مصاحبه و مطالعات انجام‌شده، مولفه‌هاي مهم روان‌شناسي محيط در طراحي فرهنگ‌سرا براي زنان جوان استخراج شد. در مرحله دوم با رويكرد پژوهش كمّي عوامل استخراج‌شده اندازه‌گيري و رتبه‌بندي شدند. جامعه آماري پژوهش را همه زنان جوان شهرستان آمل در دامنه سني 15 تا 32 سال تشكيل مي‌دهند كه فرمانداري شهرستان آمل حجم جامعه در اين سن را حدودا 20 هزار نفر تخمين زده است. بر اساس متغيرهاي پژوهش، پرسش‌نامه محقق‌ساخته تدوين شد و از 123 نفر از زنان 15 تا 32 ساله با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي خواسته شد به سوالات پرسش‌نامه پاسخ دهند. نتايج نشان داد همه متغيرها با هم رابطه معني‌داري دارند. همچنين زنان مهم‌ترين متغير موثر بر طراحي را حضور افراد و مسئولان مختلف در فرهنگ‌سرا و كم‌اهميت‌ترين متغير را نماي سر در قلمداد كردند. نتايج تحليل عاملي اكتشافي متغيرهاي پژوهش نشان مي‌دهد كه متغيرهاي موقعيت مكاني و امكان دسترسي به محيط و نماي داخلي و خارجي، نماي سر در و محوطه‌سازي با عامل يك بيشترين بار عاملي (همبستگي متغيرها و عامل‌ها) را دارند و متغيرهاي نوع فعاليت و فضاي عملكردي و حضور افراد مختلف بيشترين بار عاملي را با عامل دوم دارند. عامل شماره يك با مرور پيشينه پژوهش «فضاي فيزيكي و كالبدي محيط» و عامل دوم با مرور پيشينه پژوهش«فضاي رواني و اجتماعي محيط» نام‌گذاري شد.