تحليلي بر عدالت جنسيتي در فضاهاي عمومي شهرها (مطالعه موردي: منطقه 2 كلان‌شهر تبريز)

مفهوم عدالت و برابري از زمان‌هاي دور مورد توجه قرار گرفته است. با اين حال بي‌عدالتي در شهرها به چشم مي‌خورد. در ميان انواع بي‌عدالتي، عدالت جنسيتي در فضاهاي شهري موضوعي بوده كه بيشتر مواقع به حاشيه رانده شده است. فضاهاي شهري و عمومي به عنوان بستر زندگي و فعاليت شهروندان بايد بتوانند با توجه به شباهت‌ها و تفاوت‌هاي افراد و گروه‌هاي جنسي، سني و اجتماعي، محيطي امن، سالم، پايدار و جذاب را براي همه افراد فراهم كنند و به نياز تمامي افراد توجه كنند. توجه به نيازهاي زنان در برنامه‌ريزي فضاهاي عمومي به معناي به رسميت شناختن و دعوت آنان به حضور در اين فضاها و نهايتا اجتماع است و مي‌تواند بستري براي امكان مشاركت زنان در فعاليت‌هاي اجتماعي فراهم كند. مناسب بودن فضاهاي عمومي موضوعي است كه بايد بيش از پيش بر آن تأكيد شود. هدف اين تحقيق مطالعه و بررسي عدالت جنسيتي در فضاهاي عمومي شهرهاي ايران است و منطقه 2 كلان‌شهر تبريز به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده است. روش تحقيق به صورت پيمايشي در سطح منطقه، و رويكرد آن توصيفي- تحليلي بوده است. اطلاعات لازم از طريق پرسش‌نامه جمع‌آوري شده است. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش‌هاي آماري از جمله تحليل رگرسيوني و آزمون‌هاي مقايسه‌اي داده‌هاي پارامتريك استفاده شده است. براي مطالعه عدالت جنسيتي فضاهاي شهري و دلايل نابرابري‌هاي موجود با توجه به مطالعات نظري و تئوريك، مولفه‌هاي فرهنگي- اجتماعي، امنيتي-ايمني، كالبدي- طراحي فضا، اقتصادي، فيزيوموژيكي و دسترسي به فضا به عنوان شاخص‌هاي كلي انتخاب شدند كه داراي 48 زير شاخص بودند. همچنين تأثير ويژگي‌هاي فردي (جنس، درآمد و...) نيز بررسي شده است. نتايج نشان مي‌دهد در فضاي شهري منطقه 2 كلان‌شهر تبريز نابرابري فضاي جنسيتي وجود دارد، ولي از ديدگاه مردان و زنان اين امر متفاوت است. از نظر زنان سطح اين نابرابري بسيار زياد است اما از نظر مردان، تا حدودي است. همچنين بين شاخص‌هاي تحقيق در ايجاد نابرابري، تفاوت‌هاي معناداري هست كه در اين ميان، شاخص امنيت و ايمني بيشترين تاثير را دارد.