فمنيسم و تكنولوژي‌هاي تحليل فضاي شهري (GIS)

امروزه مباحث مربوط به حضور اقشار اجتماعي در فضاهاي شهري كه از ابعاد اساسي توسعه انساني پايدار است، از مقولات مهم علوم برنامه‌ريزي شهري به شمار مي‌رود. بدين منظور تحليل‌فضاهاي شهري براي آزمون جنسيت‌زدگي فضاها نيازمند تكنولوژي‌ GIS است. حدود پانزده سال پيش، امكان وجود پژوهشي با محوريت فمنيسم، با بهره‌گيري از GIS بسيار دور از ذهن به نظر مي‌رسيد. اين درحالي است كه هم GIS و هم فمنيسم، به طور قابل توجهي نظام علم جغرافيا را تحت تأثير قرار داده‌اند، اما تعامل خيلي كمي بين آنها وجود داشته ‌است. با اين حال نياز به تحليل ‌فضايي با رويكرد نابرابري جنسيتي، جغرافي‌دانان فمنيست را به سوي بهره‌گيري بيشتر از اين سامانه كشاند. هدف اين پژوهش بررسي روابط بين رويكرد فمنيستي با GIS طي چند سال اخير است. روش تحقيق حاضر، توصيفي-تحليلي است و با بهره‌گيري از روش جمع‌آوري داده‌ها از طريق كتابخانه‌اي و اسنادي، در پي رسيدن به اهداف پژوهش است. در شرايط امروز GIS و رشته‌هاي مربوط به تحليل‌هاي فضايي، هنوز فاقد حضور حرفه‌اي زنان و نوعي تداوم گفتمان GISاي است كه با علم پوزيتويستي مردانه و سرمايه‌داري در ارتباط باشند. بدين ترتيب GIS، فضاهاي روزمره و كنش‌هاي زنان و مردان را درون يك سلسله‌مراتب قدرت و سلطه توصيف مي‌كند. درعين‌حال پژوهشگران GIS، و كاربران آن، همراه با جغرافي‌دانان فمنيست، شروع به اصلاح اين روند كرده‌اند. زنان و تجربه‌هايشان، موضوع تحليل‌هاي جغرافيايي و توليد نقشه شده‌اند. اين جغرافي‌دانان نه‌تنها تجربيات جنسيتي را تحليل مي‌كنند، بلكه به‌وسيله تحقيقات فمنيستي ـ در راستاي عدالت و برابري جنسيتي- آگاهي ايجاد مي‌كنند. اين پژوهش با بررسي سابقه روابط بين GIS و رويكرد فمنيستي در تحليل ‌فضايي تجربيات زنان در فضاهاي شهري، روند اين روابط را طي سال‌هاي گذشته بررسي كرده و به اين نتيجه رسيده است كه طي اين سال‌ها به مرور زمان روابط بين آنها افزايش يافته و GIS به عنوان يك ابزار مفيد، به منظور تحليل‌ فضايي نابرابري‌هاي جنسيتي در بهره‌گيري از فضاهاي شهري شناخته شده ‌است و توسط جغرافي‌دانان فمنيستي مورد استفاده قرار گرفته است.