بازنگري در برنامه درسي و ايجاد رشته‌هاي جديد به مثابه راهكارهاي كارآمدسازي رشته تاريخ

امروزه كاربردي و به‌روز كردن آموزش‌هـاي دانشـگاهي تبـديل بـه يكـي از دغدغـه‌هـاي مراكـز علمـي – پژوهشي در سرتاسر جهان شده است. در اين بين رشته‌هاي علوم انسـاني بـه طـور عـام و رشـته‌هـايي چـون تاريخ به طور خاص بيشتر در معرض پرسش و نياز به بازنگري هستند. اين نياز خـود برخاسـته از تحـول در ابزارهـا و منـابع آموزشـي و پژوهشـي همچـون ورود فنـاوري‌هـاي نـوين و نيـز نيـاز بـه كارآمـدتر كـردن دانش‌آموختگان براي ورود به بازار كار يا به عبـارتي كـاربردي‌تـر كـردن آمـوزش‌هـاي تخصصـي اسـت. نگاهي به برنامه‌هاي درسي موجود در رشته تاريخ در ايران و مقايسه آن با ديگر كشورها نشان از فاصـله‌اي قابل‌توجه در اين زمينه يعني به‌روز و كاربردي بودن برنامـه‌هـاي درسـي را نشـان مـي‌دهـد. اخبـاري كـه از برنامه‌هاي در دست اجرا (همچون تخصصي كـردن دوره كارشناسـي) مـي‌رسـد نيـز چنـدان اميدواركننـده نيستند. در اين مقاله كوشش مي‌شـود بـر مبنـاي يـك تجربـه پژوهشـي از بـازنگري در برنامـه درسـي دوره كارشناسي ارشد تاريخ ايران اسلامي در دانشگاه فردوسي مشهد و نيز بررسي برنامه درسي دوره كارشناسي ارشد رشته «تاريخ براي عمـوم» (History Public) در دانشـگاه اونتـاريوي غربـي در كانـادا تصـويري از جدي بودن نياز به بازنگري در برنامه‌هاي درسي ارائه شـود. همچنـين ايجـاد رشـته – گـرايش‌هـاي جديـد همچون «تاريخ علم»، «آموزش تاريخ»، «تاريخ خـانوادگي» و «تـاريخ شـفاهي و آرشـيوي» بـه عنـوان يـك راهكار مدنظر قرار گرفته است.