اثر روزه‌داري بر تعادل

اهميت تعادل در همة حالت‌هاي زندگي روزانه ديده مي‌شود. بدن انسان بايد قادر باشد تا حركاتش را در جهت حفظ تعادل با محيط تطبيق دهد. از دست دادن و يا اختلال در تعادل كيفيت زندگي را تحت تأثير قرار ‌داده و باعث كاهش عملكرد حركتي و ورزشي شده و حتي مي‌تواند منجر به آسيب شود. تعادل از عوامل مختلفي از جمله شرايط تغذيه‌اي تأثير مي‌پذيرد. تغييرات فيزيولوژي و پردازشي حاصل شرايط بي‌غذايي مي‌تواند بر فعاليت‌هاي مختلف حركتي از جمله تعادل اثر گذار باشد. در اين پژوهش اثر روزه‌داري بر تعادل زنان ورزشكار مورد بررسي قرار گرفت. آزمودني‌هاي عبارت بودند از 16 زن فعال در رشته ايروبيك شهرستان اردل كه به‌ طور داوطلب در مراحل داده‌برداري شركت كردند. داده‌هاي تعادل ايستا و پويا با استفاده از آزمون‌هاي فلامينگو و ستاره 5 نقطه در چهار مرحله در فاصله زماني 10 روزه اندازه‌گيري شد. مراحل اندازه‌گيري عبارت بودند از : مرحله اول 10 روز اول، مرحله دوم 20 روز، مرحله سوم 28روز پس از شروع و مرحله چهارم10 روز بعد از اتمام ماه مبارك رمضان. پس از جمع‌آوري داده‌ها، با استفاده از روش آماري اندازه‌گيري‌هاي مكرر تجزيه و تحليل شد. نتايج حاكي از آن بود كه در تعادل ايستا اختلاف معنا‌داري بين مراحل اندازه‌گيري وجود دارد (F=6/137, P =0/007). تصحيح بونفرني نشان داد كه بين مراحل اول و سوم اندازه‌گيري (003/0 P=) اختلاف معنادار است. همچنين در تعادل پويا اختلاف معنادار بين مراحل اندازه‌گيري ديده شد (000/P=0، F=13/64). تصحيح بونفرني محل اختلاف را بين مراحل اول و دوم(000/P=0)، اول و چهارم (008/P=0) و نهايتاً سوّم و چهارم (000/P=0) معرفي نمود.در نتيجه مي‌توان گفت كه روزه‌داري نمي‌تواند در عامل تعادل ايستا اختلاف معناداري ايجاد كند اما در اواخر ماه رمضان تعداد خطاها رو به كاهش مي‌گذارد كه اين مي‌تواند دليلي بر سازگاري سيستم عصبي با شرايط روزه‌داري باشد. در بررسي داده‌هاي مربوط به تعادل پويا مشخص گرديد كه روزه‌داري مي‌تواند بر اجراي تعادل پويا اثرگذار باشد. نكته جالب آن‌كه با توجه به ميانگين مراحل، امتياز حاصل در مرحله اول به ‌نسبت شرايط غير روزه‌داري بيشتر است ضمن آن‌ كه در بين مراحل، مرحله سوم (28 روز) كم‌ترين ميزان عملكرد را نشان مي‌دهد. به‌نظر مي‌رسد سازگاري سيستم عصبي با شرايط روزه‌داري منجر به اين نتايج شده باشد.