بررسي و مقايسه مفاهيم منظر فرهنگي و منظر شهري فرهنگي (نمونه موردي: شهر مشهد)

به دليل اهميت مناظر فرهنگي در شهرها، اين مقاله به بررسي مفاهيم منظر فرهنگي و منظر شهري فرهنگي جهت يافتن اشتراكات و تفاوت ها پرداخت. اين تحقيق با بررسي دقيق تعاريف منظر فرهنگي، منظر شهري، ابعاد منظر شهري و منظر فرهنگي شهر به معيار هاي مشخصي كه مفاهيم منظر فرهنگي و منظر شهري فرهنگي را از هم متمايز مي كند دست يافت. بر اساس مطالعات انجام شده منظر فرهنگي داراي ويژگي هايي از جمله ارزش تاريخي، ارزش شاخص جهاني، تعاملات اجتماعي، يكپارچگي بصري، ساختاري و عملكردي، ارزش هاي هويتي، هنري و اصالت مي باشد. منظر شهري فرهنگي نيز داراي ابعادي از قبيل هويت مندي، رابطه مندي و تاريخي است. بررسي مفاهيم منظر فرهنگي و منظر فرهنگي شهري نشان داد، ابعادي همچون هويت مندي،تاريخ مندي و تعاملات ميان مردم در هردو موضوع مشترك هستند. تفاوت كليدي را نيز مي توان توجه ويژه منظر فرهنگي به خاص بودن مكان، اصالت، يكپارچگي بصري، ساختاري و عملكردي و ارزش هاي هنري در مقابل توجه ويژه منظر شهري فرهنگي به رابطه مندي فضا از جمله رابطه فضايي ميان ابعاد ذهني و عيني مكان ها دانست.اين بررسي در حوزه شهر مشهد نشان داد وجود مرقد امام رضا در شهر مشهد سبب ارتقا ابعاد هويتي، رابطه و تعاملات اجتماعي در اين مكان شده است. اين بارگاه كه ويژگي جهاني خاصي به شهر مي دهد، در كنار ارزش تاريخي و تداوم تاريخي كه دارد، قابليت ذكر شدن به عنوان منظر فرهنگي را داراست. وجود تعاملات اجتماعي نيز باعث به وجود آمدن خاطره جمعي در اين مكان شده است. اين بخش از شهر همچنين به دليل وجود دسترسي هاي ساختاري به منظر شهري فرهنگي نيز تبديل شده است.