مشاركت مردمي در طرح هاي حفاظت آب و خاك ضامن توسعه پايدار حوزه هاي آبخيز

نگرش جامع به سيماي سرزمين در حال تبديل شدن به روشي رايج بين مجامع و مديران منابع در سراسر جهان است. مشكلاتي همچون كاهش تنوع زيستي، سيل و خشكسالي هاي پياپي، كاهش منابع آب شيرين و آلودگي آنها، بيابان زايي و هجوم ريزگردها اغلب نتيجه فرايندهاي پيچيده اي هستند كه راه حل آنها نيازمند نگرش سيستمي است كه مفهوم اصلي در آبخيزداري است. به نظر مي رسد در دهه هاي اخير پيشرفت نسبتاً خوبي در زمينه دانش علمي منابع طبيعي و آگاهي هاي زيست محيطي در كشور صورت گرفته است، اما هنوز مبنايي دقيق بر ايجاد چارچوبي جامع و كل نگر به منظور حفظ سلامت جامعه و توسعه پايدار اقتصادي فراهم نشده است. امروزه انديشمندان علم آبخيزداري و مديريت منابع آب دنيا تنها راه برون رفت از چالش هاي پيش روي را مديريت يكپارچه و توسعه مشاركتي حوزه هاي آبخيز مي دانند. رويكرد مشاركتي از پايين به بالا مورد توجه سازمان هاي مردم نهاد، در تحريك خانواده ها براي دعوت به حفاظت آب و خاك از رويكردهاي از بالا به پايين با محوريت دولت مؤثرتر است. در اين مطالعه مروري ابتدا چگونگي تأثير اين رويكرد در دست يابي به حفاظت پايدار حوزه آبخيز و فاكتورهاي تعيين كننده موفقيت پروژه ها بررسي و تجزيه و تحليل مي شود و در ادامه هم تجربه كشور هند در زمينه توسعه هاي مشاركتي در قالب يك مطالعه موردي ارائه خواهد شد.