بررسي سرنخ‌هاي شنيداري تحقق مصراع در دو خوانش شعر عروضي

در زبان فارسي دو نوع خوانش براي شعرهاي عروضي وجود دارد. يكي خوانشي كه مبتني بر قواعد علم عروض و رعايت طول واكه‌هاي كوتاه و بلند است و ديگري خوانش افرادي كه از اصول اين علم بي اطلاعند و نظام آوايي اشعار عروضي را با نظام آوايي فارسي گفتاري منطبق مي‌كنند. حال سوال اين است كه آيا خوانش دوم نيز موزون است؟ در اين مقاله با بررسي نظريات وزن‌شناسان زايشي استدلال‌هايي را مرور مي‌كنيم كه نشان مي‌دهند چگونه مصراع به عنوان واحد وزن شعر در خوانش‌هاي مختلف نمود مي‌يابد و بر اساس آن تعيين مي‌كنيم كه آيا مصراع در هر دو خوانش وزن شعر عروضي محقق شده است؟ سرنخ‌هاي مورد نظر ما در تحليل حاضر، مشخصه‌هاي شنيداري مربوط به رخداد مصراع و موزون‌بودن متن است. در واقع سوال اصلي اين است كه آيا بر اساس سرنخ‌هاي شنيداري رخداد مصراع، در دو خوانش عروضي موجود ويژگي موزون‌بودن تحقق يافته است؟ سرنخ‌هاي مورد بررسي شامل مكث بين مصراع‌ها، طولاني‌شدن هجاي پاياني مصراع و زيروبمي بالاتر مي‌شوند.