بررسي چگونگي تجلي اصول دين و ارزشهاي قرآني در هنر

با بررسي مفهوم توحيد درمي¬يابيم كه بين ويژگيهاي «هنر اسلامي» نمايان ساختن توحيد از اصليترين صفات هنر اسلامي است كه در پي آن، با برخورداري از اصل نبوت و اصل معاد، هنر اسلاميشده و با دور نشدن از اصول عدل و امامت هنري اسلامي در مذهب شيعه خواهد بود؛ اما اين اصول چگونه در هنر متجلي ميگردند؟ سؤالي كه اين مقاله در پي پاسخ به آن است. تجلي هر يك از صفات شناختهشده هنر اسلامي، چون زيبايي همه برخاسته از همان اصل توحيد است؛ و سوره توحيد كه گويي دربردارنده كل قران است و به بيان توحيد پرداخته است بايد الگوي هنر اسلامي باشد و پس از آن هنر بايد جلوهاي از تسبيح و ذكر خداوند باشد؛ بنابراين هدف از تدوين اين مقاله بررسي تأثير جهانبيني اسلامي بر هنر و نسبت آن با اصول دين است و اينكه دريابيم كه هنر اسلامي چه نسبتي با توحيد و تسبيح و ذكر دارد. با تحقيق در ديدگاه قرآن و اسلام درمي¬يابيم كه خداى يگانه و صمد كه نه كسى را زاده و نه زاده شده است و هيچ كس هم او را همتا نيست، سرچشمه و پديد آورنده همه زيباييها است؛ و زيبايي ميتواند تسبيح و ذكر خداوند باشد لذا در اين تحقيق با روش بررسي «توصيفي – تحليلي» به مباني امكان وجود هنر اسلامي پرداخته و ارتباط زيبايي حقيقي و اللهي (و نه زينت شيطاني) هنر مورد بررسي قرار ميگيرد. ابتدا با بررسي مفهوم توحيد و تسبيح و ذكر، ويژگي «زيبايي» بررسي شده و در حد امكان آن دسته از آيات قرآن كريم كه به نحوي به زيبايي و هنر مربوط بوده را گردآورده و از تجلي آنها در هنر برخاسته از تفكر اسلامي سخن خواهد رفت. اصولي كه به جهت ويژگيهاي بارزشان مترداف با دين مبين اسلام ميباشند و هنگامي كه در هنر بروز نمايند ميتوان هنر را با عنوان اسلامي توصيف نمود.