ارزيابي عملكرد سازه¬هاي آبخيزداري در كاهش دبي اوج و كنترل سيلاب

از مهمترين اهداف اجراي سازه¬هاي كنترلي آبخيزداري در مسير رودخانه-ها و به ويژه در بالادست مناطق مسكوني و حوزه¬هاي¬آبخيز منتهي به حريم شهر و روستاها، كنترل سيل و رسوب به شمار مي¬رود. در اين تحقيق، تاثير سازه آبخيزداري اجرا شده در حوزه¬آبخيز كندر شهرستان كرج در كاهش دبي اوج و مهار سيلاب ناشي از بارش شديد 28 تير ماه 94 از طريق اندازه¬گيري¬هاي صحرايي و محاسبه دبي با روش سرعت- سطح مقطع در بالا و پايين دست سازه¬ بررسي شده است. نتايج اين بررسي نشانگر كاهش حدود 50 درصد دبي اوج لحظه¬اي و كاهش سرعت و قدرت تخريب سيلاب مي-باشد. تثبيت و ته¬نشست حدود 110000 مترمكعب بار رسوبي رودخانه و افت دبي اوج سيل از 50 به 26 مترمكعب بر ثانيه و كاهش خسارت وارده به باغات و اراضي حاشيه رودخانه از مهمترين كاركردهاي اين سازه در سيل اخير محسوب مي¬شود و اهميت اجراي عمليات آبخيزداري در حوضه¬هاي بحراني و سيل¬خيز را به خوبي نمايان مي¬سازد. گفتني است همين واقعه بارش، البته با ميزان و شدت كمتر در زيرحوضه سيجان در حوزه¬آبخيز ارنگه كه در خروجي آن روستاي سيجان واقع شده، متاسفانه موجب تحميل خسارت فراوان گرديد و 8 تن از هموطنان ساكن روستا را به كام مرگ كشاند. با توجه به شرايط فيزيوگرافي و محيطي تقريبا يكسان زيرحوضه-هاي سيجان و كندر، نتايج تحقيق انجام شده و همچنين اذعان اهالي منطقه، مي¬توان بيان نمود كه اجراي سازه سنگ و ملاتي روستاي كندر در كاهش شدت و قدرت تخريب سيل به وقوع پيوسته بسيار موثر بوده و چنانچه در بالادست روستاي سيجان نيز عمليات آبخيزداري انجام مي-گرديد خسارات وارده به ميزان قابل توجهي كاهش مي¬يافت