نقش حفظ پوشش سطحي خاك در كنترل فرسايش

حفظ پوشش سطحي خاك از طريق اصلاح و توسعه پوشش¬گياهي از روش¬هاي كنترل فرسايش خاك و كاهش توليد رسوب در سطح حوزه¬هاي¬آبخيز محسوب مي-شود. طي اين تحقيق، نقش افزايش پوشش¬گياهي ناشي از اعمال قرق و تاثير آن در كاهش ميزان فرسايش و رسوبدهي خاك در محدوده ايستگاه تحقيقاتي آبخيزداري البرز مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور پوشش-گياهي از روش مستقيم پلات¬گذاري و ميزان فرسايش و رسوبدهي از طريق استقرار كرت¬هاي فرسايشي و تعبيه مخزن ذخيره رواناب در انتهاي هر كرت فرسايشي اندازه¬گيري شد. در ادامه به منظور بررسي داده¬هاي رسوبات جمع¬آوري شده از نرم¬افزار Excel و Spss استفاده گرديد و ضمن تعيين شاخص¬هاي آماري و نرمال بودن داده¬ها، ارتباط ميزان فرسايش و رسوب دو حوضه شاهد و نمونه با استفاده از آزمون t مستقل ارزيابي گرديد. نتايج بدست آمده مشخص نمود، ميانگين ميزان رسوب توليدي ناشي از بارش¬هاي يكسان در سال آغاز اجراي قرق، در دو حوضه نمونه و شاهد اختلاف معني¬دار با يكديگر ندارند، ولي ميانگين ميزان رسوب توليدي در سال 94 و پس از گذشت 4 سال از زمان قرق در حوضه نمونه213 و در حوضه شاهد 291 كيلوگرم در هكتار مي¬باشد كه در سطح 95 درصد داراي اختلاف معني¬دار مي¬باشند. در واقع رسوب توليدي حوضه نمونه با اجراي قرق و افزايش سطح تاج¬پوشش و لاشبرگ به ميزان 12 درصد، حدود 26 درصد نسبت به حوضه شاهد كاهش يافته است. در نتيجه مي¬توان احياء و توسعه پوشش¬گياهي مراتع را با اعمال روش¬هاي مديريتي صحيح، بهره¬برداري متعادل و توجه به نقش آبخيزنشينان در حفظ عرصه-هاي طبيعي به عنوان اقدامي موثر در حفاظت از منابع پايه آب و خاك كشور به شمار آورد.