توسعه و تحول حسابداري در بستر سياست

در متون حسابداري، صاحب‌نظران سياست را عاملي تأثيرگذار بر توسعه و تحول فرايندهاي حسابداري كشورهاي مختلف مي‌دانند كه با پذيرفته شدن حسابداري بين‌المللي در دهه 1960 به‌عنوان زمينه‌اي براي تحقيقات دانشگاهي، تلاش شده تا عوامل مؤثر بر رويه‌ها و روش‌هاي حسابداري از ديدگاه عوامل سياسي بررسي شوند. به‌منظور مطالعه اين موضوع سامانه‌هاي حسابداري، خروجي‌هاي فني، رويه‌هاي واقعي اين سامانه‌ها و سازه‌هاي تأثيرگذار بر آن‌ها مي‌بايست مدنظر باشند. بستري از عوامل اقتصادي، اجتماعي و سياسي كه در آن فعاليت‌ها صورت مي‌گيرند محيط اقتصادي، اجتماعي و سياسي مؤثر بر سازوكار حسابداري را تشكيل مي‌دهند. در اين راستا مي‌بايست توجه شود كه حسابداري همچون گذشته، به‌عنوان يك فرايند فني مطرح نيست و پذيرفته‌شده است كه حسابداري پديده‌اي اجتماعي است كه در تعامل با محيط فرهنگي، اجتماعي و سياسي است. البته بيشتر فرضيه‌هايي كه در مورد تأثير فرآيندهاي سياسي بر روش‌هاي حسابداري مطرح‌شده است به‌طور عمده مبتني بر نظريه‌هاي اقتصادي هستند. طبق نظريه‌هاي اقتصادي در فرآيندهاي سياسي، هر كس به منافع خود مي‌انديشد و لذا سياستمداران نيز در پي حداكثر كردن مطلوبيت خود هستند. درهرحال با توجه به شيوه‌هاي استاندارد گذاري در حسابداري و تأثير ارقام منتج از آن‌ها بر رفتار اقتصادي و اجتماعي افراد و دولت‌ها، حسابداري را مي‌توان فرايندي سياسي تلقي نمود. بنابراين فرايندهاي سياسي و سياست به‌عنوان عاملي تأثيرگذار بر سازوكار حسابداري و تحول و توسعه آن مطرح مي‌شود.اين مقاله به‌طوركلي طبق روندي كه در ايالات‌متحده رخ‌داده است مي‌پردازد. انگيزه‌هاي لابي‌گري سياسي در ايالات‌متحده بدين دليل كه در اين كشور بيشترين تعداد شركت‌هاي ثبت‌شده در بورس، تدوين‌كنندگان استاندارد بخش خصوصي و بهترين نمونه‌هاي مستند وجود دارند بررسي شده‌اند. لابي‌گري همچنين مي‌تواند به كوشش كردن براي تغيير ساختار يا شيوه عملياتي تدوين‌كننده استاندارد مربوط باشد كه در اين رابطه FASB و IASB به‌عنوان دو ابرقدرت تدوين استاندارد و تلاش‌هاي FASB براي همگرا شدن با استانداردهاي IASB بررسي شده‌اند.