بررسي تطبيقي نقوش كاشيكاري دو مسجد قاجاري (عمادالدوله كرمانشاه و مسجد سپهسالارتهران)

ازعوامل موثر در شكوه و زيبايي معماري ايران به ويژه در دوران اسلامي به تزئين و آرايش بنا ها مي توان اشاره كرد. در اين ميان، مسجد عمادالدوله در شهر كرمانشاه يكي از شاهكارهاي معماري دوره قاجاري و مسجد سپهسالار يكي از شاخص ترين بناهاي قاجاري كه در پايتخت آنها درشهرتهران ساخته شده، از لحاظ تزئينات و به خصوص نقوش كاشيكاري حائز اهميت هستند. بررسي، مطالعه و مقايسه در نقوش كاشيكاري اين دو بنا مي تواند باعث بازشناسي هويت فرهنگي اين دو بنا شود. با توجه به خلاء نسبي علمي – تحقيقاتي در رابطه با معماري مساجد تاريخي شهر كرمانشاه بخصوص در بحث تزئينات، پژوهش حاضر برآن است تا با استفاده از روش تحليلي – توصيفي و انجام تحقيقات كتابخانه اي در عرصه آرايه هاي معماري اين دو بنا و تحقيقات ميداني به ارزيابي و مقايسه تطبيقي نقوش كاشيكاري دو بناي شاخص معماري دوران قاجار در شهر كرمانشاه و تهران بپردازد. بنابرمهم ترين يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه بيشتر تزئينات كاشيكاري مسجد عمادالدوله نقوش هندسي و گياهي به صورت انتزاعي و تجريدي است كه استحكام ساده و رواني دارد وبيشتربرگرفته از تزئينات معماري دوره صفويه و زنديه است. اما عناصر تزئيني به كار رفته در مسجد سپهسالار تنوع بيشتري دارد كه تحت تأثير هنرهاي تزئيني غرب به صورت طبيعت گرا، غيرانتزاعي و تقليدي مي باشد؛ نقوشي همچون منظره سازي، تصاوير ميوه همچون انگور، گل وگلدان، كاسه بشقابي، كتيبه ها به خط نستعليق و موارد مشابه آن نيز به چشم مي خورد.