بررسي باستان شناختي محوطه مالين باخرز

مالين از جمله محوطه هاي شاخص خراسان رضوي از نظر وسعت و كثرت داده هاي مادي است. با توجه به اين مسأله، بررسي روشمند باستان شناختي اين محوطه (با استفاده از گردآوري نمونه هاي شاخص)، به منظور اطلاع از گاهنگاري، اوج استقرار و آباداني، شناخت عوامل دخيل در شكوفايي و فروپاشي در اين محوطه انجام گرديد و با تطبيق مطالعات اسنادي و ميداني (رهيافت تاريخي)، مشخص شد كه اگر چه منابع مكتوبي كه درباره اين محوطه سخن به ميان آورده اند، از قرن سوم هجري عقب تر نمي روند؛ ليكن شواهد و مدارك به‌دست‌آمده از بررسي باستان‌شناختي نشان مي دهد كه شكل گيري مالين به دوران اشكاني مربوط بوده و اوج توسعه آن، مربوط به سده هاي مياني دوران اسلامي است. اين مهم كه بر اثر استعداد بالاي اقليمي در زمينه كشاورزي و قرارگيري بر سر شاهراه هاي مهم ارتباطي به‌وجود آمده بود، در دوره صفويه و در پي تشديد حملات ازبكان و افاغنه رو به افول نهاد تا اينكه حيات اين شهر مهم دوران اسلامي به پايان رسيد و جاي خود را به «شهرِ نو» در نزديكي محوطه ي مالين داد.