تحليل و بررسي سنجاق قفلي هاي (فيبولا) مكشوفه از ايران در دوران ماد

تاريخ گذاري محوطه هاي باستاني، يكي از چالش هايي است كه همواره در باستان شناسي وجود داشته است و آثار يافت شده در آنها مي تواند به اين روند كمك شاياني كند. با اين وجود، محوطه هاي بي شمار همواره مورد كاوشهاي باستان شناسي قرار مي گيرند. مسئله اي كه همواره در اين كاوشها مدنظر بوده است گاهنگاري اين محوطه ها است. در بيشتر موارد مبناي تاريخ گذاري ها نسبي و بر اساس مطالعات تطبيقي است. در اين ميان اشيائي كه در تاريخ گذاري موثرند، همواره جايگاه ويژه اي دارند. از جمله مهمترين يافته هاي محوطه ها، مي توان به سنجاق قفلي ها (فيبولاها) اشاره نمود. اين سنجاق ها از جنس مفرغ و گاهاً نقره و طلا مي باشند و با توجه به تعيين و تأييد ساخت اين گروه از اشياء توسط باستان شناسان مي توان از آنها در تاريخ گذاري محوطه ها سود برد. سنجاق قفلي از جمله داده هاي مهم در باستان شناسي اند و در هرمكاني يافت مي شوند مبنايي براي تاريخ گذاري آن مكان هستند. اين اشياء هم جبنه تزئيني و هم جنبه كاربردي داشته اند كه به شمار فراوان از منطقه مديترانه تا خاورميانه به دست آمده اند. منشاء اين گونه سنجاق قفلي منطقه يونان و مديترانه در نيمه دوه هزاره دوم ق.م بوده است كه در عصر آهن Ⅲ وارد ايران شده اند. در نتيجه مطالعه اين سنجاق ها، مشخص مي شود كه اين نوع سنجاق ها با نمونه هاي عصر آهن Ⅲ مانند نوشيجان، باباجان، گورستانهاي لرستان و پشتكوه، زيويه، حسنلو و سنجاق هاي قفلي دوره آشور نو مشابهت هايي دارند و تاريخ 800-700 ق.م را براي آنها پيشنهاد مي كند. با توجه به اهميت ويژه ي اين يافته ها كه در تعيين گاهنگاري نسبي مجموعه آثار مكشوفه محوطه ها دارند؛ در اين مقاله ضمن معرفي و مستند نگاري اين سنجاق ها، آنها را با نمونه هاي مشابه هم دوره، به مقايسه و بحث خواهيم گذارد. در اين پژوهش از رويكرد «توصيفي و تحليلي» استفاده شده است كه از ابزار « گردآوري داده» شامل: « مطالعات كتابخانه‌اي و استفاده از سايتهاي معتبر اينترنتي» و اطلاعات پيرامون موضوع مي‌باشد.