ارزيابي و پهنه بندي كيفيت آب كشاورزي در رودخانه كر با استفاده از GIS و فرآيند سلسله مراتبي AHP در فصل خشك

رودخانه كر به عنوان منبع اصلی تامین آب آشامیدنی, كشاورزی و صنعتی استان فارس مطرح می باشد ولی متاسفانه به دلیل تخلیه بی رویه فاضلاب های شهری, صنعتی و رواناب های كشاورزی این رودخانه به شدت آلوده شده است. در این تحقیق 12 ایستگاه نمونه برداری بر روی رودخانه كر از محل پایین دست سد درودزن تا دریاچه بختگان (به طول 187 كیلومتر) انتخاب گردید. از این ایستگاهها به طور ماهیانه نمونه برداری گردید و در هر ایستگاه اكسیژن محلول, پارامترهای میكروبی (كلیفرم كل و كلیفرم مدفوعی), پارامترهای شیمیایی (نیترات, نیترات و …) و دمای آب تعیین شد. نقشه های مورد استفاده مانند نقشه های آبراهه ها و توپوگرافی ژئورفرنس شد و در محیط نرم افزار بانك اطلاعات ژئودیتابیس ایجاد گردید. برای تعمیم اطلاعات نقطه ای به سطح از نرم افزار ARCGIS 9.3به وسیله روش های معكوس فاصله وزنی (IDW) و كریجینگ (kriging) استفاده شد. برای رتبه دهی و در نهایت وزن دهی از استانداردهای WHO, FAO و EPA استفاده شدكه برای مصرف كشاورزی پارامترهای TDS (مواد جامد محلول) و Cl (كلراید) دارای بیشترین میزان اهمیت هستند. سپس با توجه به اولویت ها ماتریس وزن دهی نسبی پارامترها در فرآیند سلسله مراتبی تنظیم و در نهایت وزن های نسبی پارامترها نسبت به یكدیگر محاسبه شدند. برای همه فاكتورها میان یابی با هر دو روش IDW و كریجینگ انجام شد كه دقت روش IDW بیشتر بود. كیفیت آب با روش AHP برای مصرف كشاورزی به 5 دسته تقسیم شد. دسته 1 نامناسب ترین كیفیت برای كشاورزی را دارد كه حوالی پل شهید غنی زاده بود. دسته 5 نشان دهنده بهترین كیفیت برای استفاده كشاورزی می باشد كه در حوالی ایستگاه زیر سد درودزن و پل فلزی قرار داشت. بر اساس شاخص AHP در انتهای رودخانه به علت بالا بودن میزان كلر, مواد جامد محلول, كلیفرم و EC كیفیت آب رودخانه برای مصرف كشاورزی مساعد نمی باشد.