مقايسه تطبيقي عناصر داستان در رمان كوتاه مسخ و داستان گاو

داستان گاو غلامحسين ساعدي با رمان كوتاه «مسخ» از «فرانتس كافكا» نويسنده‌ي بزرگ آلماني‌زبان قرن بيستم اروپا قابل‌مقايسه است. سير قهقرايي قهرمان داستان از اطمينان و دلبستگي به زندگي معمول تا سرگرداني روحي و سرانجام مرگ، موضوع مشتركي است كه اين دو داستان را به هم نزديك كرده است. نويسندگان اين دو داستان با وجود زيستن در دو جايگاه مختلف با دو فرهنگ متفاوت، درون‌مايه‌ي مشتركي در داستان خويش به نمايش گذارده‌اند. حقيقت تلخ محترم بودن انسان تا آن هنگام كه براي خويش و خانواده‌اش ازنظر اقتصادي مفيد است، امّا پس از رويارويي با مشكل و گرفتاري در طوفان رنج و بلا و تنهايي به حال خويش رها مي‌شود و انزوا سرنوشت مقدّر چنين قهرماني است. روش تحقيق در اين پژوهش تحليلي است و پس از مطالعه كامل دو اثر برخي شباهت‌هاي موجود در اين دو داستان ما را بر آن داشت تا با آوردن شواهدي از پنج عنصر (شخصيّت و قهرمان، زاويه‌ي ديد، فضا، درون‌مايه و لحن) به مقايسه‌ي تطبيقي اين دو اثر بپردازيم. در روند بررسي اين نتيجه به دست آمد كه دو نويسنده در برخي عناصر مشتركات بيشتري دارند و در برخي ديگر كاملاً متفاوتند و اين موضوع گاهي برخاسته از شرايط خاص اجتماع و فرهنگ و يا جهان‌بيني آنان مي‌‌باشد.