گزارشگري مالي و تشخيص شركتهاي متقلب

تقلب در گزارشگري و حسابداري مالي در سالهاي اخير رشد قابل توجهي داشته است. گزارشگري مالي متقلبانه همبستگي مثبتي با فشارهاي مالي وارده بر شركت دارد. امروزه مجامع قانونگذار، حرفه حسابداري و مديريت ، به دليل ايجاد تقلب به راه هاي جلوگيري از وقوع رفتار متقلبانه در گزارشگري مالي، توجه خاصي كرده اند. به رغم تحقيقات متعدد خارجي در خصوص كشف تقلب در گزارش هاي مالي، در داخل كشور به اين موضوع توجه زيادي نشده است. مسئله گزارشگري مالي متقلبانه در ايران از اهميتي ويژه برخوردار است. اين مقاله رابطه بين ميانگين نسبت هاي مالي شركت هاي تقلبي و غير تقلبي را بررسي مي كند و همچنين نسبت هاي مالي معناداري را براي تشخيص گزارش تقلبي شناسايي مي كند. بدين منظور نمونه اي متشكل از 50 شركت تقلبي و 50 شركت غير تقلبي فهرست شده از آراي صادر شده توسط دادگاه و شركتهاي متخلف از ديدگاه سازمان بورس (عمده اين شركت ها معاملات نهاني دارند) ازسال 1388 تا 1393 انتخاب شده است. اين پژوهش نشان داد كه تفاوت معني داري بين نسبت هاي مالي شركتهاي متقلب و غيرمتقلب وجود دارد. علاوه بر اين، از آماره Z كه احتمال ورشكستگي را اندازه گيري مي براي شناسايي گزارشگري مالي متقلبانه شده است. تقلب در نسبت هايي مانند نسبت كل بدهي به مجموع حقوق صاحبان سهام و حساب هاي دريافتني به فروش وجود دارد. نتايج نشان داد كه نسبت هاي مالي مانند كل بدهي به حقوق صاحبان سهام، مي تواند يك ابزار موثر براي پيش بيني گزارشگري مالي متقلبانه باشد.