بررسي خصوصيات فيزيكو-شيميايي و تركيبات تغذيه اي دانه نوروزك و اثر آن بر عملكرد ورزشي ورزشكاران اسكيت هاكي و تهيه مكمل حاصل از آن

Evaluation of physicochemical specifications and nutritional compositions of salvia leriifolia seed and its effect on athlete’s athletic performance of hockey sportsman and supplements preparation from it

مكملهاي ورزشي به عنوان يكي از شاخصهاي ارگوژنيك همواره مورد توجه ورزشكاران بوده اند. از طرفي با توجه به اثرات نامطلوب مكملهاي شيميايي و هورموني، استفاده از تركيبات طبيعي ضروري و منطقي به نظر مي رسد. در اين تحقيق تأثير استفاده از دانه نوروزك بر افزايش عملكرد ورزشكاران 15 نفر مرد تيم ملي اسكيت هاكي و تهيه مكمل غذايي حاصل از آن بررسي شد. نتايج آناليزهاي شيميايي نشان داد دانه نوروزك داراي مقادير مطلوبي از بتا كاروتن و آلفا توكوفرول (به ترتيب 88/38 و 75/316 ميلي گرم در كيلوگرم روغن دانه )، مواد معدني شامل كلسيم، آهن، سديم، پتاسيم و منيزيم به ترتيب معادل 81/0، 0043/0، 18/0، 24/1 و 28/0 گرم درصد گرم دانه ، اسيدهاي چرب ضروري (شامل اسيد لينولئيك 87/43%، اسيد اولئيك 85/37% و اسيد لينولنيك18/1%) و همچنين اسيدهاي آمينه شاخه دار 02/7%، آرژنين56/4 و اسيد گلوتاميك 66/11%مي باشد. قبل از استفاده از پودر دانه آزمونهاي توان هوازي در آستانه بي هوازي (Vo2 max)، سرعت (40 يارد)، توان بي هوازي بي لاكتيك (وينگيت) و چابكي (ايلي نويز) از آزمودني ها براي مشخص كردن مقادير پايه شاخص ها به عمل آمد. پس از مصرف 30، 40 و 50 گرم پودر دانه به مدت 7 هفته و با فاصله 2 هفته استراحت بين غلظت ها توسط 15 نفر آزمودني، شاخص هاي آمادگي حركتي ذكر شده مجددا اجرا شدند تا تأثير مصرف مكمل بر شاخص هاي منتخب مشخص گردد. نتايج نشان داد دانه نوروزك با داشتن كربو هيدرات، فيبر، اسيدهاي چرب ضروري، مواد معدني، ويتامين ها و انواع اسيدهاي آمينه مورد نياز براي ورزشكاران داراي مواد لازم و ضروري براي افزايش عملكرد ورزشكاران مي باشد. پس از انجام تستهاي ورزشي نتايج نشان داد كه اثر اين دانه بر روي فاكتورهاي وينگيت 30 ثانيه پا و Vo2 max داراي افزايش معني دار و بر روي فاكتورهاي 40 يارد سرعت و ايلي نويز چابكي داراي كاهش معني دار بود. نتايج حاصل از ارزيابي حسي نيز نشان داد كه پودر مكمل حاصل از دانه نوروزك نسبت به نمونه شاهد پذيرش كلي بيشتري در بين ورزشكاران داشت.

Sport’s supplements are always considered as one of ergogenic indices by athletes. In other hand, due to the harmful effects of chemical and hormonal supplements, the use of natural compounds looks necessary and rational. In this study, the effects of salvia leriifolia seed on increasing sportsman’s Performance of Hockey National team as well as prepared food supplement derived from it was investigated. The results of chemical analysis showed that salvia leriifolia seed contain a satisfying amount of beta-carotene and alpha-tocopherol of salvia lerrifolia seed (respectively 38/88 and 316/75mg per kg seed oil), minerals (including calcium 0.81, iron 0.0043, sodium 0.18, potassium1.24 and magnesium 0.28) gr per 100 gr seed, essential fatty acids (including linoleic acid 43/87%, oleic acid 37.85% and linoleic acid 1/18%) as well as amino acids, branched amino acids 7/02%, arginine 4/56% and glutamic acid 11/66%. Before using seed powder, which was included aerobic capacities in anaerobic threshold (Vo2 max), speed (40 yards), no lactic anaerobic power (Wingate) and agility (Illinois) of the subjects were performed to determine baseline values of indicators were performed. After taking 30, 40 and 50gr of seed powder for 7 weeks, with an interval of 2 weeks between concentrations by 15 subjects, mentioned fitness readiness indicators has been relauched to specify the supplemental use on selected indicators effects. The results showed that salvia leriifolia seed with Carbohydrates, fiber, essential fatty acids, minerals, vitamins and amino acids has the essential materials to enhance athletic performance. After doing the sport tests, the results showed salvia leriifolia seed has been increased significantly on the Wingate and Vo2 max test and significantly reduced on 40 Yards and Illinois factor. In addition The results of sensory evaluation showed that the supplements powders, the product of salvia leriifolia seed had more general acceptance among the athletes than control sample.