پرداخت الكترونيكي و امكان سنجي اجراي جامعه‌ي بدون پول نقد در ايران

در اين پژوهش، امكان سنجي اجراي طرح جامعه بدون پول نقد در ايران با مطالعه تاثير پرداخت الكترونيك بر تقاضاي اسكناس و مسكوك در دست اشخاص و ارزيابي برخي متغيرهاي اثرگذار در اين حوزه نظير نقدينگي، اسكناس و مسكوك در دست اشخاص، نرخ هاي تورم و سود، نرخ رشد توليد ناخالص داخلي، و مبلغ پرداخت هاي الكترونيكي با استفاده از داده هاي فصلي منتشر شده توسط بانك مركزي ايران در فاصله سالهاي 1385 تا 1394 مورد بررسي قرار گرفته است. براي انجام آزمون هم انباشتگي و تخمين مدل، از الگوي خود بازگشت با وقفه‌هاي گسترده (اي آر دي ال) و آزمون بنرجي ، دولادو و مستر (1998) استفاده شده است. نتايج حاكي از كاهش نسبت اسكناس و مسكوك به نقدينگي با افزايش هرچه بيشتر پرداخت هاي الكترونيكي بوده است. رابطه ي تورم با نسبت اسكناس و مسكوك به نقدينگي يا تقاضاي پول نقد نيز منفي بوده و حاكي از رجحان مردم براي نگه داري پول كمتر در شرايط تورمي مي باشد. هم‌چنين، ميان توليد ناخالص داخلي و رشد اقتصادي با احساس نياز به پرداخت نقدي رابطه‌ي معناداري وجود نداشته است. نتايج اين پژوهش را مي توان در تدوين برنامه‌‌هاي استراتژيك و بلند مدت واحدهاي بازاريابي و فناوري اطلاعات بانك‌ها در زمينه ترغيب مردم به استفاده از ابزارهاي پرداخت الكترونيك مورد استفاده قرار داد.