نقش پدافند غيرعامل در فضاي مجازي

دفاع غيرعامل در واقع مجموعه تمهيدات، اقدامات و طرح‌هايي است كه با استفاده از ابزار، شرايط و حتي‌المقدور بدون نياز به نيروي انساني به صورت خود اتكا صورت‌گيرد چنين اقداماتي از يك سو توان دفاعي مجموعه را در زمان بحران افزايش داده و از سوي ديگر پيامدهاي بحران را كاهش و امكان بازسازي مناطق آسيب‌ديده را با كمترين هزينه فراهم مي‌سازد. در حقيقت طرح‌هاي پدافند غيرعامل قبل از انجام مراحل تهاجم و در زمان صلح تهيه و اجرا مي‌گردند. با توجه به فرصتي كه در زمان صلح جهت تهيه چنين طرح‌هايي فراهم مي‌گردد ضروري است اين قبيل تمهيدات در متن طراحي‌ها لحاظ گردند. امروزه كاربرد جنگ، تنها به استفاده از ابزارهايي با ابعاد سخت و ملموس‌ محدود نيست، بلكه داراي ماهيتي نرم‌افزارانه و تأثيرگذاري بيشتر هستند. با ظهور فناوري هاي نوين اطلاعات و ارتباطات ICT در پايان هزاره دوم مفهوم جديدي به نام فضاي سايبر و فضاي مجازي در پيش روي بشر قرار گرفت. امروزه فضاي سايبر در حال گسترش اطلاعات فراگير و زيرساخت هاي ارتباطي است كه محيطي غني براي اعمال قدرت و نفوذ مي باشد . اشخاص از همه نوع دولت هاي ملي ، شركت ها، سازمان هاي تروريستي و جنايي، و غيره جنبه هاي حياتي عمليات خود را به اميد كسب مزاياي بيشتر در فضاي مجازي انجام مي دهند. از اين روي در حوزه هاي علوم مختلف به واسطه بهره گيري از فن آوري هاي نوين ناشي از دگرگوني اطلاعات به يكديگر نوعي وابستگي جدا ناشدني ايجاد شده است. با فرض اين موضوع، طبيعتا حوزه مطالعات امنيتي و اطلاعاتي گره اي سخت بر توان اين فن آوري ها زده است تا بتواند از طريق دستآوردهاي ناشي از انقلاب اطلاعاتي بر ضريب افزايش چتر امنيتي خود بيافزايد. در تحقيق حاضر ضمن معرفي پدافند غيرعامل ، فضاي سايبر ، ويژگي هاي فضاي سايبر، نقش پدافند غيرعامل در فضاي سايبر تشريح مي شود و وجود چالش ها و پيامدهاي آن بررسي مي گردد و در نهايت ضرورت نقش پدافند سايبري مطرح مي گردد. روش مطالعه در اين مقاله از نوع توصيفي تحليلي مبني بر مطالعات – اسنادي كتابخانه اي مي باشد. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه نهادهاي سايبري داراي قدرت ممكن است با اعمال قدرت نامناسب چالش هايي ايجاد كنند كه لازم است با اعمال پدافند سايبري از سوي دولت به رفع اين چالش ها پرداخت. در انتها اين مقاله به ارائه راهكارهايي براي اعمال پروسه اثرگذاري مولفه هاي پدافند غير عامل در فضاي مجازي تنظيم گرديده است .