كاربرد سنجه هاي سيماي سرزمين در بررسي تغييرات كاربري و پوشش اراضي با رويكرد اكولوژي سرزمين (مطالعه موردي: شهر همدان)

سنجه هاي سيماي سرزمين به عنوان ابزار كمي، مي تواند خصوصيات تركيب و پيكره بندي سيماي سرزمين را مشخص كنند. به منظور تجزيه و تحليل سيماي سرزمين شهرستان همدان در سال هاي 1991، 2000 و 2009 از رويكرد اكولوژي سيماي سرزمين استفاده شد تا تغييرات الگوهاي توسعه شهر همدان در اين بازه زماني مشخص شود. در مطالعه ي حاضر پس از تهيه نقشه هاي پوشش سرزمين و استخراج سنجه ها در دو سطح كلاس و سيما، در نهايت 9 سنجه شامل درصد سيماي سرزمين (PLAND)، تعداد لكه (NP)، شاخص بزرگترين لكه( LPI)، ميانگين اندازه تكه(MPS)، ميانگين فاصله تا نزديك ترين همسايه(ENN)، كل حاشيه(TE)، تراكم حاشيه (ED)، پيوستگي (CONTAG)، شاخص تنوع شانون (SHEI) انتخاب و مورد ارزيابي قرار گرفتند.بر اساس نتنايج حاصل از سنجه ي درصد سيماي سرزمين (PLAND) وسعت كاربري سكونتگاهي در منطقه با افزايش چشمگير همراه بوده است به طوري كه اين مقدار از سال 1991 كه تنها حدود 9 درصد از سطح سيماي سرزمين را به خود اختصاص داده بود در سال 2009 به مقدار 21 درصد رسيده است. بيشترين مقدار تغييرات در طول سال هاي 2000 تا 2009 به ميران افزايش 4 /6 درصدي توسعه سكونتگاه در منطقه مورد مطالعه بوده است. به منظور بررسي تغييرات سيماي سرزمين در منطقه مورد مطالعه از دو سنجه در سطح سيماي سرزمين شامل سنجه هاي پيوستگي (CONTAG) و شاخص تنوع شانون (SHEI) استفاده شد تا تغييرات كلي انواع طبقات كاربري- پوشش زمين در منطقه مورد مطالعه بررسي شود. براساس نتايج بدست امده از شاخص پيوستگي مقادير اين سنجه در طول زمان در منطقه مورد مطالعه روند كاهشي را در پيش داشته است.