تصويرسازي چهره دشمن در نفثةالمصدور

صنايع ادبي و آرايه هاي بديعي و بياني،ازجمله عواملي است كه با تصرف در كلام و نثر و آثار ادبي مي-تواند تأثير بسزايي در نفوس بگذارد و از طريق تحريك عواطف باعث منقلب شدن آن گردد. در اين ميان تصويرسازي يكي از پركاربردترين اين صنايع بوده است كه هدف نهايي از آن نيز به‌كارگيري خيال و عاطفه و تأثير در احساسات افراد است. چراكه مبحث تصوير و خيال مختص قلمرو ادبيات نيست و در روانشناسي و ساير علوم نيز به كار گرفته مي شود. خيال و تصويرآفريني در متون ادبي از ديرباز عنصري بسيار مهم و تأثيرگذار به‌حساب مي آمده و تاكنون ادامه دارد. در اين ميان نثر مصنوع به سبب ماهيّت پيچيده و ديريابش،بيشترين بهره را از تصويرسازي برده است. كتاب نفثةالمصدوربه‌عنوان يكي از بارزترين آثار اين سبك به طبع، بي نصيب از اين صنعت ادبي نيست و نويسنده آن، شهاب الدين محمد خرندزي نسوي، با توجه به موقعيت زماني خود در قرن هفتم و ديدن فجايع به بار آمده توسط مغولان، تصويرآفريني را به عنوان يكي از اصلي ترين صنايع براي بازگو كردن وقايع و حوادث ناگوار و بلاهاي نازل شده به واسطۀ اين دشمن، يعني: مغولان به كار گرفته است و تصاوير بسيار زيبايي خلق نموده است. هرچند گاهي تصاوير دشوارياب است و تصنع را به حد كمال مي رساند.در اين پژوهش با بهره گيري از شيوۀ تحليلي-توصيفي، سعي بر آن است كه به ويژگي هاي منحصر به فرد اين نوع تصوير (چهرۀ دشمن در نفثةالمصدور) اشاره شود. با توجّه به بررسي ها به نظر مي رسد نويسنده توانسته چهرۀ دشمن را در عين رعب و وحشت آور بودن، موجبي براي يأس و نااميدي و دلمردگي و روي آوردن به انزواطلبي در ميان مردم قرار دهد.