شماره ركورد كنفرانس :
4335
عنوان مقاله :
اعجاز علمي عبارت تصريف الرياح در قرآن مبين
پديدآورندگان :
براتي غلامرضا g_barati@sbu.ac.ir استاديار آب و هواشناسي؛دانشگاه شهيد بهشتي؛ , قطب شريف سيد شهاب الدين كارشناسي ارشد قرآن و حديث؛دانشگاه خوارزمي
كليدواژه :
قرآن كريم , علوم جو , تصريف , بادها
عنوان كنفرانس :
سومين همايش ملي اعجاز قرآن كريم
چكيده فارسي :
باد يكي از پديدههاي جهان آفرينش است كه در قرآن كريم از آن با لفظ ريح و جمع آن رياح فراوان آمده است. ويژگي تصريف در باب تفعيل براي باد با تعبير «تصريف الرياح»، يكبار در آيه 164 سوره بقره و بار ديگر در آيه 5 سوره جاثيه آمده است. از مهمترين ويژگيهاي باب تفعيل تكثير، مبالغه و تكرار است. «بازگرداندن» بهعنوان معناي اصلي ريشه «صرف» در لغت با تعابير دقيقتر شامل بازگرداندن چيزي از حالتي به حالت ديگر، تبديلش به چيز ديگر، يا بازگرداندن شيء از صورتش و يا از حالي به حال ديگر ذكر شده است.
يافتههاي امروز دانش هاي هوا و اقليم گوياي استعداد بادها به عنوان جريانهاي هوا براي تغييرات كمي شامل سمت و سرعت و تغييرات كيفي شامل مقادير دما، نم و اُمگا (حركت بالاسو) است. اين معاني در ظرف تصريف مي گنجد؛ ولي اگر قرآن كريم براي بيان ويژگيهاي باد از ريشههاي «دَوَر» و «دَوَل» استفاده كرده بود، فراتر از تغيير كمي جهت، به عنوان ويژگي قابل درك باد معناي ديگري را توسط مردمان عصر نزول در بر نميگرفت.
يافته هاي نوين علمي نشان ميدهد كه بادها به عنوان جريان هوا بيشتر با تاثير مقادير متغير سه نيروي شيب، فشار هوا، نيروي كوريوليس و نيروي اصطكاك دچار تغيير سمت و سرعت شده، بدنبال آن مقادير نم و دماي آنها به ترتيب با گذر از روي آبها و خشكي و با گذر از عرضهاي بالاي جغرافيايي به سوي عرضهاي پايين و وارون آن كم و زياد ميشود و بصورت يك سامانه پيوسته در سه مقياس محلي، منطقهاي و جهاني تغييرات جوي كوتاه و بلندمدت را باعث ميشود. همچنين همسنگ آمدن نشانه تصريف رياح در آيات مورد پژوهش با پديده اختلاف روز و شب و پديده نزول باران مي تواند گوياي اهميت الگوي پيوسته ياد شده بادها باشد كه از اين اختلاف پاندولي شب و روز تاثير پذيرفته و با حركات موجي خود اسباب نزول و صعود و در نتيجه بارشهاي آسماني را فراهم ميكنند. چنانچه الگوي جهاني بادها با ويژگي تصريف (تغييرات مكرر سمت و حالات آن) نبود، بجز مناطقي ساحلي و كنار آب، سرزمينهاي پهناور درون خشكيها كه ميلياردها انسان و نيز حيات جانوري و گياهي عظيمي را در خود جاي دادهاند؛ بهرهاي از آب و در نتيجه حيات نمي يافتند