بررسي رده شناختي مقوله هاي اسمي جانداري و معرفگي در قرآن كريم

اين مقاله درصدد بررسي و تحليل دو ويژگي جانداري و معرفگي از منظر رده شناختي زبان عربي، در متن قرآن كريم است، كه با تعيين مشخصه‌هاي مزبور و ارائه سلسه مراتب رده شناختي اين دو ويژگي زباني در متن قرآن به انجام رسيده است. تحقيق حاضر در چارچوب نظريه «نشانداري» زبان شناختي انجام پذيرفته و زبان مورد بررسي، زبان كلام الله مجيد، قرآن كريم است كه همان عربي كلاسيك مي‌باشد. در اين مقاله مشخصه‌هاي صرفي و نحوي مقوله اسم، شامل جانداري و معرفگي در آزمون معيارهاي نشانداري، نشانداري معنايي، نشانداري صوري و نشانداري رده شناختي(سه معيار ساختاري، رفتاري و بسامد كاربرد) مورد بررسي قرار گرفته است تا سلسله مراتب نشانداري اين مشخصه ها در زبان قرآن تعيين گردد. داده هاي تحقيق به صورت تصادفي از ميان آيات قرآن جمع آوري و مورد تحليل قرار گرفته است. نتايج تحقيق نمايانگر آن است كه رابطه نشانداري صوري در متن مورد بررسي تنها پس از رابطه نشانداري معنايي امكان پذير است؛ بدين معنا كه اگر در زبان عربي رابطه نشانداري صوري وجود داشته باشد، در اين زبان حتماً نسانداري معنايي نيز وجود دارد؛ اما عكس اين مطلب الزاماً صادق نيست. اين بررسي مي تواند از يك سو در تفسير آيات، به ويژه نقش و اهميت مشخصه هاي جانداري و معرفگي در كلام الله مجيد، بر پايه توصيف زبان شناختي به كار رود؛ و از ديگر سوي مسيري جديد و متفاوت را پيش روي پژوهشگران دستور زبان عربي بگشايد.