نشانه شناسي واژه لسان در قرآن مجيد

دانــش نشـانه شناســي بــه بررسـي حـوزه دلالــت واژگـاني در درون يـك نظـام نشــانه اي مـي پـردازد.از رهگــذر مطالعــات نشــانه شناســانه هــر واژه بــه عنــوان يــك نشــانه در فراينــد دال و مــدلول و دلالــت قابــل تحليــل اسـت.خواننده مـتن ( متلقـي )چنانچـه بتوانـد فراينـد مـذكور را در خصـوص هـر يـك از نشـانه هـاي زبـاني بـه درستي اسـتنباط نمايـد در دريافـت معنـا توفيـق بيشـتري كسـب خواهـد نمـود .از جملـه واژگـان قرانـي كـه بـه واسطه بسامد قابـل توجـه و ايفـاي نقـش آن در سـاختار كـلام قرانـي قابـل بررسـي و مطالعـه اسـت واژه لسـان است . واژه ي «لسـان» بصـورت مفـرد و جمـع25بـار در قـرآن بـه كـار رفتـه اسـت كـه از ايـن تعـداد نيمـي در معـاني ايجـابي مثـل روشـنگري، راسـتگويي، بشـارت و هـدايت، و نيمـي ديگـر در معـاني سـلبي مثـل تحريـف، دروغگـويي، افتـرا و خشـونت در كـلام بكـار رفتـه اسـت.واژه ي «لسـان» در قـرآن كـريم از جملـه واژگـاني اسـت كه مي توان بـراي آن مـدلولهاي متعـددي درنظـر گرفـت. «لسـان» بـه معنـي آلـه النطـق (ابـزار سـخن گفـتن ) ، زبان يك قوم و نيز به معني سـخن فصـيح در قـرآن بكـار رفتـه اسـت. از سـوي ديگـر، دلالـت ايـن واژه بـر معـاني گوناگون، تابع مضـمون آيـه اي اسـت كـه در آن واقـع شـده اسـت. امـا شـگفت ايـن اسـت كـه در قـرآن هيچگـاه براي دلالت بر زبـان بـه معنـي نظـام ارتبـاطي ميـان مـردم، از واژه ي «اللغـة» اسـتفاده نشـده، بلكـه بـه جـاي آن از «لسان» بهره گرفته شده اسـت. ايـن مقالـه بـر آن اسـت تـا بـا بررسـي دلالـت ايـن واژه حـوزه معنـائ ي آن را در هر يك از آيات مربوط از منظر نشانه شناسي مورد بررسي قرار دهد.