شماره ركورد كنفرانس :
4335
عنوان مقاله :
نقد و بررسي اعجاز محتوايي قرآن
پديدآورندگان :
بهرامي فرد غلام رضا r.bahrami@gmail.com دانشجوي كارشناسي ارشد؛دانشگاه علوم و معارف قرآن كريم؛مراغه؛ , فرجي يوسف yosef.faraj@yahoo.com عضو هيئت علمي ؛دانشگاه پيام نور/مدرس دانشگاه علوم و معارف قرآن كريم؛
كليدواژه :
قرآن كريم , اعجاز , اعجاز محتوايي , دلايل اعجاز محتوايي
عنوان كنفرانس :
سومين همايش ملي اعجاز قرآن كريم
چكيده فارسي :
در فرهنگ اسلامي، قـرآن كـريم بـه عنـوان مهـم تـرين معجـزه رسـول اكـرم(ص) شـناخته مـي شـود. قـرآن در يـك نگاه كلي داراي دو نوع اعجـاز، لفظـي. محتـوايي هسـت.. اعجـاز از ريشـه عجـز بـه معنـاي ضـعف و نـاتواني اسـت و اعجاز محتـوايي، اثبـات وحيـاني بـودن قـرآن از راه مضـامين هـدايتي و معرفتـي قـرآن را گوينـد. عـدهاي معتقدنـد اهميـت قـرآن بـه خـاطر اعجـاز بيـاني اسـت چـون خـدا تنهـا بـا الفـاظ قـرآن، مـردم را دعـوت بـه تحـدي نمـوده است.دلايل متعـددي بـراي اعجـاز محتـوايي ذكـر شـده ازجملـه دلايـل نقلـي بـويژه آيـات قـرآن: «بگـو: پـس اگـر راست مـي گوييـد، كتـابي از جانـب خـدا بياوريـد كـه از ايـن دو [ قـرآن و تـورات تحريـف نشـده] هـدايت كننـدهتـر باشــد تــا پيــروياش كــنم»(قصــص/49(؛ و روايــات پيــامبر (ص) و ائمــه (ع) ازجملــه روايــت پيــامبر (ص) كــه مي فرمايند: «هر كس از نـور قـرآن بهـره بـرد، خداونـد او را هـدايت مـي نمايـد»؛ و دلايـل عقلـي شـامل: سـازگاري مفـاهيم قـرآن بافرهنـگ صـحيح انسـاني مثـل آيـه «و هـر چـه در تـوان داريـد از نيـرو و اسـب هـاي آمـاده بسـيج كنيد»(انفال /60 ،(رعايـت اصـل تعـادل در قـانون گـذاري در آيـه «و بـدين گونـه شـمارا امتـي ميانـه قـرارداديم تـا بر مردم گواه باشيد....»(بقره/143 ،(همگـام بـودن بـا فطـرت پـاك انسـان هـا در آيـه «پـسروي خـود را بـا گـرايش تمـام بـه حـق، بـه سـوي ايـن ديـن كـن، بـا همـان سرشـتي كـه خـدا مـردم را بـر آن سرشـته اسـت»(روم/30،( حقيقت بيني و تعمق مثل آيـه «اي كسـاني كـه ايمـان آورده ايـد، شـراب و قمـار و بـت هـا و تيرهـاي قرعـه پليدنـد و از عمل شـيطان انـد. پـس از آنهـا دوري گزينيـد، باشـد كـه رسـتگار شـويد». (مائـده/ 90 ،(ارائـه معـاني عميـق در قالب ايجاز ازجمله آيه «و اي خردمنـدان، شـمارا در قصـاص زنـدگاني اسـت، باشـد كـه بـه تقـوا گراييـد»(بقـره/ 176 ،(عقلگرا بودن هدايت هـاي قـرآن ازجملـه «و چـون بـه آنـان گفتـه شـود: بـه سـوي آنچـه خـدا نـازل كـرده و به سوي پيامبرش بياييد، مي گويند: آنچـه پـدران خـود را بـر آن يافتـه ايـم مـا را بـس اسـت آيـا هرچنـد پدرانشـان چيزي نمي دانسته و هدايت نيافته بودنـد؟»(مائـده/ 104 .(پـس اعجـاز قـرآن ،ايـن بـود كـه بـا ارائـه مفـاهيم والاي هـدايتي محتـواي خـود در منطقـ هاي كـه عـاري از فرهنـگ و تمـدن و بـه قـولي عصـر جاهليـت خـود را سـپري مي نمود توسـط فـردي درس نخوانـده، آن چنـان انقلابـي در آنهـا ايجـاد كـرد كـه باعـث غبطـه خـوردن همـه بـه احوال آنان شد.