مروري بر مطالعات انجام شده در ارتباط با صدمات وارد آمده بر درختان توده در اثر قطع تك گزيني در جنگل‌هاي شمال ايران

جنگل‌هاي شمال ايران تنها جنگل هاي تجارتي ايران است و به روش قطع تك گزيني مديريت مي‌شود. قطع تك گزيني به عنوان روش نزديك به طبيعت با تمام مزايايي كه دارد، ناگزير از صدمات به توده باقيمانده است. صدمات وارد آمده بر درختان در اثر قطع تك گزيني در جنگل‌هاي شمال ايران با مرور منابع علمي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد در اثر قطع تك گزيني 3 /6 تا 6/ 20 درصد از درختان توده صدمه ديده‌اند. فراواني صدمات بستگي به شدت برداشت، تراكم درختان، شيب زمين و ميزان آموزش پرسنل قطع داشت. صدمات بيش‌تر در مرحله خروج گرده بينه‌ها از جنگل روي داده است. زخم‌هاي ايجاد شده بر تنه درختان بيش‌تر در اندازه‌هاي 100 تا 500 سانتي‌متر مربع و در ارتفاع كمتر از 1 متر تنه درختان ايجاد شده‌اند. اندازه زخم‌هاي ايجاد شده بر روي تنه درختان در مرحله قطع بزرگ‌تر از مرحله خروج گرده بينه‌ها بود، اما شدت زخم‌ها در مرحله خروج گرده بينه‌ها بيش‌تر از مرحله قطع درختان بود. حدود 27 درصد از زخم‌هاي تنه پس از گذشت 10 سال از زمان ايجاد زخم منجر به پوسيدگي شدند. زخم‌هاي تنه در درختان راش و توسكا موجب كاهش روبش قطري آنها به ترتيب به مقدار 7/ 8 و 3/ 12 درصد شد. اجراي موفقيت آميز روش جنگل‌شناسي تك‌گزيني نياز به توسعه و توجه اساسي به علوم و فناوري بهره‌برداري جنگل به منظور كاهش صدمات وارد آمده بر درختان باقيمانده در جنگل دارد. قطع هدايت شده درختان و عدم چوبكشي در شيب‌هاي بالاي 50 درصد براي كاهش صدمات ضروري است.