ارزش‌گذاري اقتصادي توليدات و خدمات اكوسيستمي جنگل‌هاي هيركاني

در راستاي اهداف پروژه مديريت چندمنظورۀ جنگلهاي هيركاني و بهمنظور دستيابي به برآوردي متكي بر مباني علمي درمورد ارزش اقتصادي منابع موجود در اكوسيستمهاي جنگلي مربوط به چهار پايلوت اصلي واقع در محدودۀ پروژۀ هيركاني، مطالعهاي براي ارزشگذاري خدمات اكوسيستمي اين جنگلها انجام شده است. براي اين منظور، كميتهاي چهار خدمت اكوسيستمي كليدي، از جهات مقداري و ارزش اقتصادي، شامل خدمات اكوسيستمي برداشت چوب، عرضۀ آب، ترسيب كربن و ارزش حفاظتي جنگلهاي هيركاني موردارزيابي قرار گرفتهاند. محاسبات انجام شده نشان ميدهند كه ارزش خالص چوب سرپاي درختان جنگلي موجود در چهار پايلوت مطالعاتي 30037 ميليارد ريال است و بيشترين سهم آن به پايلوت فريرود-ذيلكيرود اختصاص دارد. اين درحالي است كه چهل چاي سهمي 9 درصدي از ارزش چوب سرپا را داشته و به، مقداري درحدود 2700 ميليارد ريال محدود ميشود. محصول دهي آب در پايلوتهاي مطالعاتي در سال 1393داراي 1،18 ميلياردمترمكعب محصول آب بوده و پيش بيني ميشود كه پس از حدود 15 سال و با حدود 33.5ميليون مترمكعب افزايش، به 1.21 ميليارد مترمكعب در آينده خواهد رسيد. ارزش خدمت اكوسيستمي 150/ 155 بهدليل شرايط خاص حاكم بر اكوسيستمهاي طبيعي، منفي بوده كه گوياي خسارات وارده ازاين بابت است. اين خسارت براي هرچهار پايلوت، 121.3 - دلار در هكتار برآورد ميشود. در همۀ پايلوتها، ارزش اقتصادي حدود 144،289 هكتار (93 درصد) از اراضي ازنظر ترسيب كربن صفر محاسبه شده است. يعني بهدليل سن بالاي درختان جنگلي و فقر زادآوري طبيعي و جنگلكاري، عملاً تفاضل انباشت كربن در طي دورههاي زماني آتي و فعلي، صفر محاسبه شده و درنتيجه، ارزشي نداشتهاند. ميانگين ارزش پولي هر هكتار از عرصههاي واقع در پايلوتها، حدود 121 - دلار به دست آمده كه به معني عموميت داشتن تخريب و عوامل پديدآورندۀ سير كاهشي ترسيب كربن و يا صفر بودن آن در بخش مهمي از اراضي هر يك از پايلوتها، است. ميزان تمايل به پرداخت افراد براي حفاظت از جنگلهاي هيركاني، معادل 6099 ميليارد ريال است.