مباني نظري جنگلداري كلاسيك

جنگلداري كلاسيك بيش از دو قرن در جهان سابقه اجرايي دارد. در ايران تهيه و اجراي طرح هاي جنگلداري در دو ناحيه رويشي هيركاني و زاگرس بنيان نهاده شد ولي در ناحيه رويش زاگرس در همان سال هاي اوليه اجرا طرح هاي موسوم به زغالگيري رها شد، اما در ناحيه رويشي هيركاني گسترش يافت و اكنون با سابقه اجرايي پنجاه ساله در مساحت حدود ۱۰۵۰۰۰۰ هكتار، با ايده تنفس بهره برداري جنگل در شرف تعطيل شدن است. جنگلداري كلاسيك با مباني نظري اهداف متنوع مطرح شده است، زيرا جنگل با تنوع زيستي گياهي و جانوري مشتمل بر اجتماع درخت - درختچه –بوته – انواع گياهان يك تا چند ساله – جانوران خاكزي و حيات وحش تعريف و تحديد مي شود. از همين روي جنگلداري كلاسيك توانست بر اساس سياست جنگل تعريف جنگل را در محدوده طرح جنگلداري، زون جنگل بيان كند و مديريت علمي عملي جنگل را بسط داد و به همين جهت فعاليت زراعت محاط و دامداري سنتي معارض شناخته شد. تهيه و اجراي طرح هاي جنگلداري در جنگل هاي شمال همزمان با ملي كردن جنگل ها شروع شد، حتي فرايند تهيه و اجراي طرح هاي جنگلداري اوليه بر فرايند ملي كردن جنگل ها تقدم دارد، اما طي حدود پنجاه سال با تلاش در خور توجه جنگلداران در محدوده طرح هاي جنگلداري عمليات مربوط به اهداف حفظ – احيا و اصلاح و توسعه و بهره برداري از جنگل ها به اجرا گذاشته شد. در هر يك از اهداف مؤلفه هاي كمي كيفي عرصه و كمي كيفي اعيان جنگل ها، به اذعان همه متخصصين اقدامات اثر بخش طرح هاي جنگلداري در جنگل به طور واضح برجسته شده و با جنگل هاي فاقد طرح جنگلداري و جنگل هاي مناطق چهارگانه حفاظتي و جنگل هاي داراي طرح پارك جنگلي متمايز كرده است. اكنون كه توقف بهره برداري از جنگل ها در دستور كار است، يك نكته درخور توجه كه از روي وهم و تصور ايجاد شده در مورد واگذاري طرح ها و يد اماني مجريان پاسخ داده مي شود. مجريان طرح ها پس از انقضاي مدت قرارداد به ادارات كل پيشنهاد مي دهند، جنگل ها و دارايي هاي تملكي طرح را تحويل بگيرند، اما اكنون سازمان در تحويل گرفتن طرح هاي منقضي شده از مجريان با مشكل مواجه است. بدين ترتيب آينده مديريت جنگل بسيار نا به سامان و نيازمند توجه به تجارب بخش اجرايي است و دلسوزان بقاي جنگل بايد متقاعد شوند آنچه كه تحت سياست جنگل در جنگل به اجرا گذاشته شد، اقدام مؤثر حفاظتي بوده و آنچه كه فرصت انجام آن بدست نيامده است از جمله؛ اجتماع محور كردن مديريت - متنوع كردن هدف هاي بهره برداري – خروخ از اقتصاد تك محصولي الزاماً بايد به اجرا درآيد.