تبلور آموزه هاي عرفان اسلامي در غزل‌هاي صائب تبريزي

همانگونه كه پديده‌هاي هستي از پديده‌هاي ديگر سرچشمه مي‌گيرد آداب و سنّت‌ها در زندگي انسان‌ها نيز از آداب و رسوم پيشينيان تاثير پذيرفته است. اين اصل در مورد عرفان و مسير آن از آغاز تاكنون نيز صدق مي‌كند. كوشش براي معـرفت ذات آفريننده جهان و مبدأ كل را، در انديشه آنان كه پيش از زرتشت مي‌زيستند، سپس در آيين زرتشتي، كيش مهر، فيلسوفان يونان باستان، آيين مسيح و فرقه‌هاي ديگر مي‌توان يافت. نگارنده در اين مقاله با روش كتابخانه‌اي به تبيين انديشه‌هاي عارفانه صائب تبريزي پرداخته، جايگاه بلند وي را در عرفان اسلامي به كمك ديوان اشعار وي نشان داده است. هسته و محور اصلي اين انديشه‌ها، چيزي جز كوشش براي شناخت ذات حق نيست كه بر اثر گذشت روزگاران و به مناسبت نگريسته شدن از ديدگاههاي گوناگون، به ويژه برخورد با نگرش‌هاي دين زرتشتي، يهودي، مسيحي و اسلام جلوه‌هاي ديگر يافته است.