بررسي تنوع مورفولوژيكي و محتواي عصاره در جمعيت هاي گل راعي (Hypericum perforatum L.) مناطق مختلف ايران

يكي از مهمترين گياهان دارويي كه در درمان بيماري‌هاي مانند افسردگي و ميگرن مورد استفاده قرار مي گيرد گل راعي است. اين گياه با نام علمي HypericumperforatumL مهمترين گونه‌ي جنس Hypericum است كه به دليل داشتنهيپريسين و هيپرفوريندر اسانس و عصاره ي خود داراي خواص آنتي اكسيداني و ضد ميكروبي است. ايران با داشتن شرايط آب و هوايي مختلف تنوع زيادي در جمعيت هاي گياهان دارويي داراست. گل راعي با پراكندگي گسترده در بيشتر نقاط كشور يافت مي‌شود. اين پژوهش به منظور بررسي تنوع مورفولوژيكي (ارتفاع بوته، تعدا شاخه، تعداد گل، طول بالاترين و پايين ترين برگ، طول گل آذين) و محتواي عصاره در اندام‌هاي مختلف گل راعي جمع‌آوري شده از نقاط مختلف ايران انجام شد. نتايج نشان داد كه بين جمعيت‌هاي مختلف گل راعي از نظر تنوع مورفولوژيكي براي صفات مورد مطالعه تفاوت معني داري وجود دارد. همچنين نتايج نشان داد كه بيشترين تعداد گل در گل آذين اصلي در جمعيت گلستان با ميانگين (47/3 گل) و انزلي (27/6 گل) بود و كمترين را منطقه كلاردشت (17/2 گل) و فيروز كوه (11/5 گل) داشتند. بيشترين مقدار عصاره در گلبرگ جمعيت‌هاي گلستان (21 ميلي ليتر)، كردستان (16 ميلي ليتر) بود و كمترين را جمعيت‌هاي نور (9 ميلي ليتر) و كلاردشت (6/5 ميلي ليتر) داشتند. بيشترين مقدار عصاره در برگ جمعيت‌هاي متعلق به انزليو گلستان و نمين با مبانگين ((17/1 ميلي ليتر)) بود و كمترين مقدار در گياهان گل‎راعي مربوط به زنجان، نهاوند و فيروزكوه با ميانگين (8/4 ميلي ليتر) بود. همچنين مشخص شد كه بين ميزان عصاره و تعداد گل در برخي از جمعيت ها همبستگي مثبتي (0/841=r) وجود داشت. نتايج در كل نشان داد كه تنوع وسيعي بين جمعيت هاي مورد مطالعه از نظر صفات مورفولوژيكي و ميزان عصاره اندام هاي برگ و گلبرگ وجود داشت.