از پروژه هاي بزرگ مقياس تجاري تا فضاهاي عمومي در شهر ( نمونه موردي: مجتمع تجاري اداري آرميتاژ گلشن مشهد)

باتغيير نيازها به واسطه تغيير سبك زندگي، فضاهاي تجاري نيز دچار دگرگوني در الگوها شده اند، به طوري‌كه فضاهاي كوچك تجاري كه در چند دهه گذشته در امتداد خيابان ها قرارداشتند، به مرور و متاثر از شرايط اجتماعي و اقتصادي در حال جايگزيني با فضاهاي متمركز بزرگ اند. اين دگرگوني الگو در كشورهاي توسعه يافته در يك گذار زماني-منطقي تكامل محقق شده است تا در رقابت با ديگر الگوهاي فضاهاي تجاري بتوانند مخاطبان خود را افزايش دهند. همچنين در ادبيات نظري منتشر شده نيز نسبت به تبعات منفي آن مطالب زيادي بخصوص در دهه اخير منتشر شده است. تقليد اين الگو در ايران، با فاصله زماني معناداري معمول شده است. پرسش اين است كه اگر اين مجتمع ها جايگزيني براي زندگي تجاري خياباني به شمار مي‌آيند، آيا در فرآيند طراحي و بهره برداري آن‌ها به اين موضوع توجه شده است؟ آيا اين مجتمع ها مي توانند پاسخگوي كيفيت عمومي بودني باشند كه زندگي تجاري خياباني آبستن آن است؟ اين مطالعه - با بررسي نمونه هاي موردي در شهر مشهد- باهدف بررسي اين موضوع و ايجاد حساسيت و پرسش درباره جايگاه اين مجتمع هاي تجاري بزرگ مقياس براي فراهم كردن نوعي فضاهاي عمومي نوظهور پرداخته است. از بين اين نمونه ها باتوجه به محدوديت هاي تعريف شده، نمونه آرميتاژ كه مجتمعي تازه تاسيس است، انتخاب شده است. روش مطالعه در پاسخ به اين پرسش نيز از نوع توصيفي است. براي گردآوري اطلاعات هم ضمن بررسي منابع مكتوب در ارتباط با موضوع، مدلي براي ارزيابي ميزان قابليت عمومي بودن مجتمع‌هاي تجاري بزرگ مقياس پيشنهاد شده كه براي ساخت اين مدل از نرم افزار‌هاي اكسپرت چويس و ابزار منطق فازي در برنامه متلب به صورت مكمل استفاده شده است. مولفه هاي اين مدل شامل زمينه – فعاليت - تسهيلات حمايتي - اجتماعي بودن - ايماژ و هويت است. پس از ارزيابي و بحث در خصوص نمونه مورد بررسي، پيشنهادهايي براي ارتقاي كيفيت عمومي بودن فضاهاي تجاري ارائه شده است.