تاثيرمحلولپاشي و پيشتيمار بذور با سديم نيترو پروسايد و نانو ذرات كلسيم بر برخي ويژگي هاي فيزيولوژيكي و آنتي اكسيداني كنجد تحت تنش شوري

The effect of foliar aplication and seed pre treatment of nitric oxide and calcium nano particels on some physiological and antioxidant activity in sesame under salt stress

كنجد با نام علمي Sesamum indicum L. از جمله مهمترين دانه هاي روغني و خوراكي در كشاورزي سنتي نواحي گرم به شمار مي-رود كه سابقه كشت و كار آن به بيش از 5000 سال مي رسد. شوري پس از خشكي به عنوان مهمترين تنش غير زنده شناخته مي شود. هدف از اين آزمايش بررسي اثر تيمارهاي سديم نيتروپروسايد با سطوح (صفر، پيش تيمار بذر، محلول‌پاشي با غلظت 50 ميكرومولار و پيش تيمار بذر + محلول‌پاشي با غلظت 50 ميكرومولار )، و منبع كلسيم (شاهد، كربنات كلسيم و نانو كربنات كلسيم) بر روي برخي از ويژگي هاي فيزيولوژيكي و آنتي اكسيداني گياه كنجد تحت تنش شوري به صورت اسپليت پلات در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در شرايط مزرعه اي بود. نتايج مربوط به سنجش آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان در شرايط مزرعه نشان داد كه فعاليت آنزيم‌هاي كاتالاز، سوپراكسيد ديسموتاز و آسكوربات پراكسيداز به شكل معني‌داري افزايش پيدا كرد. براي مثال فعاليت سوپراكسيد ديسموتاز از 57/0 در شرايط نرمال به 5/4 در شرايط تنش شوري افزايش يافت. همچنين فعاليت كاتالاز در شرايط تنش شوري حدود 5 برابر و آسكوربات پراكسيداز حدود 10 برابر نسبت به شاهد افزايش پيدا كرد. استفاده از تيمارهاي كلسيمي و سديم نيتروپروسايد نيز افزايش فعاليت آنزيم‌ها را به دنبال داشت، اين تيمارها داراي يك نقش حفاظتي بوده و سبب كاهش پراكسيداسيون ليپيدي مي‌شود. به‌طوركلي مي‌توان نتيجه گرفت كه تنش شوري سبب افزايش توليد راديكال‌هاي آزاد و تخريب غشا و نهايتاً افزايش فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيداني به‌منظور مقابله با آن‌ها مي‌شود. در واقع محلول پاشي به همراه پيش تيمار بذر با سديم نيتروپروسايد و نانو كربنات كلسيم به عنوان تعديل كننده اي قوي، اثرات منفي شوري را كاهش داد.

Sesame (Sesamum indicum L.) is the most important oilseed and edible crops in traditional agriculture of temperate areas and its cultivation dates back to over 5000 years ago. Salinity followed by draught is known as the most important abiotic stress. The purpose of this test, study the effect of sodium nitroprusside levels (zero, pretreated seed, concentration of 50 mM and pre-treated seeds + concentration of 50 mM), and calcium (see, calcium carbonate and nano calcium carbonate) on some physiological characteristics of sesame salt stress split-plot based on completely randomized design with three replications and was conducted in field conditions. The results showed that salinity significantly increased antioxidant enzyme activities of catalase, superoxide dismutase, ascorbate peroxidase and glutathione reductase was. The results of the measurement of antioxidant enzymes in field conditions showed that the activity of catalase, superoxide dismutase and ascorbate peroxidase significantly was increased. For example, superoxide dismutase activity in normal conditions of 0.57 to 4.5 in terms of increased salinity. The catalase activity in salt stress conditions and ascorbate peroxide from about 5 to about 10 times compared to control increased. The use of calcium and sodium nitroprusside treatment increases the enzymatic activity followed this treatment has a protective effect and reduce the lipid peroxidation. In general it can be concluded that salinity stress increased free radical production and membrane degradation and ultimately increase antioxidant enzyme activities in order to deal with them. In fact, sprayed with seed priming with nano calcium carbonate, sodium nitroprusside and as moderator of a strong, negative effects of reduced salinity.